დათაგული

Monday, November 9, 2009

რამეთუ გამეტებულ ვიქმენ საკუთარის მეგობრისა მიერ, იძულებულ ვარ ვწერო ყოველი, რაზედ წერასაც მთხოვდნენ. და აი, ისიც - პოსტი იგი, დათაგული. 

მიყვარს – კოკა-კოლა (არაპოლიტიკური რეკლამა)

ვოცნებობ – მართვის მოწმობაზე, მაგის დედაც, ჯუმბერ!
ვფიქრობ – ნეტა, ვინ მოიგონა ამდენი კითხვა?
მძულს – გონებაშეზღუდული, ანუ ზდეს-ნე-ვიჟუ-ტამ-ნე-ინტერესნო, ადამიანები (მოკლედ, ყოველნი გამოს....შტერებულნი ამა ქვეყნისა)
ვნანობ – რომ ჭიქა არ ვესროლე ორიოდ დღის წინ ერთ-ერთ მათგანს, ვინც ზემოთ აღვნიშნე. (ჭიქაში კოკა-კოლა ესხა და ვერ გავიმეტე)
მენატრება – მარილიანი კარაქი. რა დრო იყო?!
მსურს – კოკა-კოლა (არაპოლიტიკური რეკლამა)
მაღიზიანებს – დიდი რაოდენობით ნიორი საჭმელში. მოგეხსენებათ, ვონიაეტ!
ვგრძნობ – წყურვილს ამდენი რეკლამის შემდეგ.
მეშინია – თაგვების.
ვიცი – რომ მეშინია თაგვების.
არ ვიცი – რატომ მეშინია თაგვების.
შემიძლია – სურვილისამებრ, თმა გავიშალო. (არ გირჩევთ!)
ვმეგობრობ – ადამიანებთან, ძაღლებთან, ცხენებთან, ბუსთან და სპილოსთან. განზრახ არ ვმეგობრობ მაჩვებთან და თაგვებთან.
ვაპატიებ – ბრაიან ადამსს... ნუ, ძალიან ითხოვს კაცი და....
ვტირი – კაცობრიობის უგუნურებაზე.
ვიცინი – კაცობრიობის უგუნურებაზე.
ვეძებ- მწვანეყდიან ბლოკნოტს, თან ბოლო 3 თვეა და თან საკუთარ ოთახში. ამაოდ!
ღირსი ვარ - მომანიჭონ ნობელის პრემია, მაგრამ პატრონი არ მყავს.
ვკარგავ - მოთმინებას რთულად, მაგრამ საფუძვლიანად!
მშურს – არავისი და არაფრის. ან სტუპორი მაქვს და ვერ ვიხსენებ!
ვემალები – ფიტოხლართებს (მწარედ იკბინებიან).
ვემტერები – ყველას, ვისი ადგილიც არის ვოზლე პარაში.
მაინტერესებს - რატომ? (არა პოლიტიკური და არა რეკლამა!)
არ მაინტერესებს – კვანტური ფიზიკის საწყისები.
მრცხვენია – რომ არ მაინტერესებს კვანტური ფიზიკის საწყისები.
უარვყოფ – რომ მაინტერესებს კვანტური ფიზიკის საწყისები.
ვავადმყოფობ – თფუ, თფუ, თფუ, პირი ქვისკენ მიქნია, ხეზე დავაკაკუნე, მარცხენა მხარზე ლამის დავიფურთხე, მარილს წყალი დავასხი... დავიღალე! შეუძლოდ ვარ.
ვმალავ - ამ კითხვაზე ბატონი ჯო უკეთ უპასუხებდა, მე მერიდება
ვინახავ – თეატრის ბილეთებს. ვიცი, რომ ტელიაჩი ნეჟნოსტია, მარა მაინც.
მწამს – რომ The Truth Is Somewhere There (მუსიკალურ გაფორმებას მიხვდებით ალბათ).
მიკვირს – რომ ვმუშაობ იქ, სადაც ვმუშაობ.
მიხარია – ? ისე მიკვირს, რომ აღარც მიხარია!
ვჭორაობ – ნუ, ეტო ჟე ნიზკო, სერ!!! 
ვდარდობ – მეზობლების აუწყობელ სექსუალურ ცხოვრებაზე... მაწუხებენ!
ვამაყობ – რომ არ ვარ ჩემი მეზობლების შვილი.
ვაკეთებ – შესანიშნავ პასტა იტალიანას (ან გენიალური მეგობრები მყავს, რომლებიც ჩემს გაკეთებულს უდრტვინველად ჭამენ და თან მაქებენ. გენაცვალეთ!).
ვეფერები – ჩემ ორ ძუნგლიან ბიჭს.
მსიამოვნებს – როცა ჩემი ბიჭები ძუნგლიანები არ არიან.
მესიზმრება – ისეთი სიზმრები, რომ პუსტ სტივენ კინგ ზავიდუეტ მოლჩა!
ვეწევი – უცნაურ ცხოვრებას.
მწყინს – რომ ჩინელები გვჯობნიან რაოდენობრივად.
ვხარჯავ – დროს, ფულს და, მოკლედ, ყველაფერს, რისი დახარჯვაც შეიძლება.
ვღალატობ – ? ბეზ კომენტარიევ, ოდნი ვოპროსიტელნიე ზნაკი!!
ვკამათობ – ? მე და ბატონ გრიშოლს კამათი გვზიზღს და გვძაგს!
ვუხეშობ – როცა საუხეშოა, ბლინ! 
ვუსმენ – "ჩილი პეპერზს" ეხლა და ბანძი ვარ?... კაი, ბოჯგუაზე გადავალ მაშვინ!
ვყოყმანობ – როცა დიადი პატრული ბიძია საბუთებს მთხოვს.  
ვკითხულობ – ლენინის ნაშრომთა სრულ კრებულს. ბოლო ტომზე ვარ.
ვამზადებ – აბიტურიენტებს კვანტურ ფიზიკაში (მიჭირს!).
ვუყურებ - ინდურ ფილმებს ჰეფი ენდის გამო. ბოლივუდ რულზ!
ვკლავ – ნერვულ უჯრედებს უსისხლოდ.
ვცხოვრობ – ჯერ.
ვცემ – პატივს ყველას, ვისაც არ აქვს წაკითხული ლენინის ნაშრომთა სრული კრებული.
ვყვირი – როცა მეყვირება.
ვმღერი – როცა მემღერება.
ვასრულებ – მიზერს პრეფერანსში (ხანდახან).
დავდივარ – ვივლი, აბა, რას ვიზამ, დედაჩემი მიმტკიცებს, რომ ჩემს ძარღვებში ბოშას სისხლი ჩქეფს... ჰმმ... მგონი, მშობლებთან სერიოზული სალაპარაკო მაქვს.
ვმკურნალობ – ვაიმე, რას მერჩის ეს ხალხი???????? 
ვერიდები - მაქციებს (მაგათი ნერვი არ მაქვს)
ვიტყუები – ოდეს ყოფილ არს, აქამომდე.... (ნუ, ინდური ფილმები არ ითვლება!!)
ვეთაყვანები – ვეთაყვანები არა, ნუში?!
ვგიჟდები – მე მეტი აღარ მინდა!
ვაგროვებ – შემგროვებლობა ბატონყმობამდე გადავარდა!
ვიხდი – დედა, რა უხერხულია? მე აბაზანაშიც ტანსაცმლით შევდივარ! 
ვეჭვიანობ – კოლინის მეუღლეზე. არც კოლინმა და არც მისმა მეუღლემ ამის შესახებ არ იციან! 
“ვკაიფობ” – დედა, მომკალი! მე ვგმობ ნარკოტიკებს. ვოტ!
ვიზიდავ – რკინას, რომელიც მვნებს ალერგიულად
ვალამაზებ – ტოჟე მნე ცვეტოჩეკ ალენკი!

შიშებიო, ბლინ!

Saturday, October 17, 2009

ბოლო დროს იმდენი ადამიანი მელაპარაკა შიშებზე და იმდენჯერ, რომ ძალაუნებურად, სარდაფში განმარტოებულს ყოველი მათგანი მესტუმრა. შობის ღამის აჩრდილებივით ჩამწკრივდნენ ერთ რიგად და შემომყურებდნენ. მოთმენით ელოდნენ, როდის გავიხსენებდი თითოეულს, დაძლეულს. 

ერთს ყველაზე დიდი თვალები ჰქონდა. სიზმარში მეწვეოდა ხოლმე, რა დამავიწყებს?! თან ხშირად... გარბიხარ, გარბიხარ, გარბიხარ... როგორც იქნება, სახლში შეასწრებ რაღაცას თუ ვიღაცას, კარს გადარაზავ ათასი საკეტით და შვებით ამოსუნთქვას რომ დააპირებ, მაშინღა გახსენდება - კარს მიღმა დარჩა ვიღაც შენიანი... მე დედა მრჩებოდა გარეთ და ტირილით ვიღვიძებდი. მერე დაძინების მეშინოდა. 

მეორე ობობას ჩამოჰგავდა. ისიც ბავშვობას მაგონებდა... მხოლოდ სიზმარში და მხოლოდ მაშინ ცოცხლდებოდა, როცა ვინმე ტყუილს იტყოდა. რაღაც საოცრებით ვახერხებდით მის მოკვლას თუ ჩაკვლას, თუ რაც გინდათ, ის დაარქვით... და დიდხანს მივჩერებოდი არაქნიდის უსიცოცხლო სხეულს... მერე დედა მეტყოდა, შემპირდი, რომ არასდროს მომატყუებო და მეც ვპირდებოდი უსირცხვილოდ. ჰოდა, თავზარი მეცემოდა, როცა აშკარა სიცრუეზე საცეცები ისევ მოძრაობას იწყებდა... გაოფლილს რომ მეღვიძებოდა, რა გასაკვირია?! 

მესამე სტუმარი ბნელი იყო უმთვარო ღამესავით. შავ მოსასხამში ჩაემალა თავი და ცივი ხელები ჰქონდა. რამდენ ხანს მიყვარდი და როგორ გამექეციო, - სინანულით მითხრა მიტოვებული საყვარელივით. მხრები ავიჩეჩე და გამეღიმა. ბევრი სახე ჰქონდა. ხან ვერზევულს ჰგავდა, წაწვეტებული რქებით, ხან კვამლის უზარმაზარ ღრუბელს... ხან მოულოდნელად გაჩნდებოდა ზურგს უკან და ქირქილებდა გამყინავად, ხანაც შემომეწებებოდა ტანზე და ხედვას მიჩრდილავდა. სიბნელე ერქვა და არ მეშინოდა მისი. არა, ალბათ ცოტათი მეშინოდა, მაგრამ რამდენიმე თვის წინ, ბნელეთის კოშკში მასთან გატარებული ექვსიოდე საათის შემდეგ დაპატარავებულიყო რაღაცნაირად... 

მერე რიგში ჩადგა სიმაღლე, მოჰყვა სიბერე... სიკვდილი გამომეცხადა ცელით და ურიცხვი თაგვიც დამესია... მმართავდნენ ოდნავ, მაგრამ წასვლამ მოუწია ყველას. ერთი დარჩა მხოლოდ. კუთხეში მიყუჟული. 

სხვების სიმრავლის გამო ვერ შევამჩნიე თავიდან. ვერც ეხლა ვცნობდი. დავაკვირდი. თვალები საერთოდ არ ჰქონდა. ორი ბნელი სიცარიელე მომჩერებოდა უძირო ხვრელებად. შემაჟრჟოლა. უსასრულობად ქცეული ორიოდ გაელვების მერეღა ვიგრძენი, რომ შუბლი დამცვარვოდა. 

ათრთოლებული ხელები ზურგს უკან დავმალე და ძლივსღა ვიპოვე გაბზარული ბგერები - ვინ ხარ?! ჩუმად იჯდა კუთხეში, ხმას არ იღებდა. სიჩუმე მკლავდა. მერე სიცივე მოვიდა. მოჰყვა სიცარიელე... სინანულის და ინდიფერენტულობის დროც დადგა. და სიცარიელე გაფართოვდა. გაფართოვდა. გაფართოვდა. და მე ვიდექი სრულიად მარტო ცარიელ ოთახში. 

მერე კედლები დავიწროვდა და დარჩა ერთადერთი კუთხე, საიდანაც მარტოობა მიყურებდა ცარიელი თვალებით. 

სახლში ბევრნი ვცხოვრობთ

სახლში ბევრნი ვცხოვრობთ. იმდენად ბევრნი, რომ რიგ-რიგობით ვფხიზლობთ. ჯერ ერთი, მერე მეორე, მერე სხვა და ასე დაუსრულებლად. რომ დაიღლებიან, ისევ საღათას ძილს მისცემენ თავს და სხვები იღვიძებენ. 

ვის აღარ ნახავთ ამ სახლში... ფანტაზიორს, რეალისტს, მწერალს, მსახიობს, კლოუნს... კლოუნს სევდიანი თვალები აქვს, მწერალი გიჟპოეტობს და უხარია, ფანტაზიორი ძილში ბუტბუტებს რაღაცეებს, ოღონდ ხმადაბლა, რეალისტი ჯმუხია და ურჯუკი!

მკვლელსაც კი წააწყდებით აქ, ოღონდ სხვებთან შედარებით პატარაა და ღრმა ძილი იცის. პრინციპში, ჯერ ნორმალურად გამოფხიზლებული არც მინახავს. ხანდახან თუ გაახელს ხოლმე თვალს. 

ჰოდა, თუ ოდესმე შეიშმუშნება მკვლელი, ან ვინმეს დაუდევრობით ძილს გამოეგლიჯება, სახლში დიდი აურზაური იწყება. მშიშარა ისტერიულად იღვიძებს და კანკალებს, ღვთისმოშიში მუხლებზე ეცემა და ლოცვებს ბუტბუტებს, მომღერალი იავნანას უღიღინებს მკვლელს, ცინიკოსი ქირქილებს. პოფიგისტი ყველაზე კაი ტიპია - თავსაც არ წამოსწევს, ისე გადახედავს დანარჩენებს, პოპულარულ მისამართზე გააგზავნის და ისევ იძინებს. მაპატიეთ და, ჰკიდია! ხომ ვთქვი, კაი ტიპია, მეთქი?!

რომანტიკოსი? რომანტიკოსს ჩაგრავენ! თან ძალიან. ჰმ... ფერადი სიზმრებიდან თუ მოეგო გონს და ადამიანურად ცხოვრება ისურვა, ისეთს მიწიხლავენ დანარჩენები, კარგა ხანს ოცნების ძალაც არ შესწევს და უსიზმროდ სძინავს. რომც ეღვიძოს, თვალს რა გაახელინებს?! 

ცინიკოსი იმდენს დასცინის ასეთ შემთხვევებში, ლამის გული წაუვიდეს. ფეხისწვერებზე მიეპარება ხოლმე და ათას საზიზღრობას ჩასჩურჩულებს. რომანტიკოსს დახუჭული თვალები ენამება, ცრემლი გზას ადვილად პოულობს და ორ პატარა მდინარედ გადაიქცევა. ცინიკოსი ველურად ხარხარებს. ერთობა. 

პრაგმატისტი წარბაზიდული აკონტროლებს სიტუაციას, მერე "კმარაო", შეჰკივლებს და ყველა ჩუმდება. ცოტა ხანს შეიფერებს ლიდერობას და სრულ მორჩილებას, მერე იღლება, ეძინება. 

სამაგიეროდ, პოფიგისტია დასვენებული. ჰოდა, ეხლა მისი დროა. ეგ და ცინიკოსი ძმაკაცები არიან, ყველაზე მოზრდილები და თან ლიდერობაც უყვართ. დიდხანს პარპაშებენ, სანამ ვინმე სხვას არ გაეღვიძება. რომანტიკოსს რომც გაეღვიძოს თვალს არ გაახელს, თორემ მიწიხლავენ, როგორც ხშირად.

29 წელიწადია ვაკვირდები ამ უცნაურ ოჯახს... და ძალიან მინდა... ძალიან, ძალიან, ძალიან... ერთხელ მაინც გავაგზავნო პოპულარულ მისამართზე ყველა ერთად და მერე ცალ-ცალკე. თუმცა ვერ მემეტებიან! 

ჭაობისფერი, ანუ ტრილოგიასაც აქვს დასასრული

Thursday, September 17, 2009

ახლოს. ახლოს. ახლოს...

- რას აკეთებ, ლიკა?!

- არაფერს, - და ღიმილი.

- გაჩერდი!

-რატომ?

- გაჩერდი, თორემ არ ვიცი, რას ვიზამ. 

- რას? - და ისევ ღიმილი. ჰმ!

და მეღვიძება. უხმოდ, გულში ვიგინები ტაქსისტივით, თვალებს ვხუჭავ, რომ ისევ დავბრუნდე... რომ გავიგო, რა მოხდება, თუ არ გავჩერდები. არადა, გაჩერებას არ ვაპირებ.

გაწყვეტილს ვერ ვაერთებ. არც მიყვარს შეერთება, შეწებება, მიბმა, შებმა, გამთელება. ეს პირველი შემთხვევაა, როცა მინდა, მაგრამ ვერ!

მერე თენდება... წვიმით თენდება. ხმაურით. სველად. ბედად! აუტანელი იყო უკვე სიბნელე. წვიმა არ მიყვარს. ოღონდ დღეს არა! ოღონდ ხვალ, ზეგ, მაზეგ, ერთ კვირაში, ერთ თვეში. დღეს - არა. არ იწვიმებს არც ხვალ, არც ზეგ, არც მაზეგ, არც ერთ კვირაში, არც ერთ თვეში. წვიმს დღეს და ეხლა, როცა არ მიყვარს. 

მერე ვეხევი ბალიშს, საბანს, ზეწარს, საწოლს. ვეწებები ჯინსებს, სტაფილოსფერ მაისურს, ცხადია, ბოტასებს. წვიმით გაჟღენთილს. დამსხვრეულის ნაწილებს ვერ ვიშორებ... არადა, დროა უკვე. სამი საათის წინ გამეღვიძა! ალბათ! საათზე არც მაშინ დამიხედავს, არც ეხლა. უბრალოდ ვიცი, რომ სამი საათის წინ იყო. 

მერე ვამბობ სიტყვას, ორს, სამს... ვუსმენ კიდეც ერთს, ხან ორს, ხან სამს. ნეტა, რა მოხდებოდა, თუ არ გავჩერდებოდი? წკაპ! წკაპ! წკაპ! გადაიღოს, რა იქნება?.. წკაპ! წკაპ! წკაპ!! ნისლში ჩანს ჭაობისფერი. არა, ჭაობი არაა, ჭაობს ტალღები არ აქვს. ჰოდა, მივიწევ იქით. მარტო? არა, რატომ?! მომყვებიან, თუმცა ტალღებისკენ - არა. ტალღები გამირბიან. ჰმ! 

მერე ქუჩებისკენ მივდივარ. ყოველ მოსახვევს ველი, ვკრთი, ვცქმუტავ. ბანალურობით გახელებული ვქმნი ტილოს, მატერიას, ვაქცევ ტანსაცმლად. ვაზომებ, ვისაც არ ერგება - მხრებში უჭერს, წელზეც, გვერდებზე... ახრჩობს კიდეც იქნებ. დროა, გაჩერდე, თორემ არ ვიცი, რას ვიზამ. საკუთარ თავს ვეუბნები და არც ახლა ვიცი, რა მოხდება, თუ არ გავჩერდები. არადა, თითქოს გაჩერებას არ ვაპირებ. 

და მეღვიძება. ისევ. ოღონდ ცხადიდან ცხადში. წკაპ! წკაპ! წკაპ-წკაპ-წკაპ! თბილ ხელს ვგრძნობ ხელზე უცხოს... და ღიმილს, კი არ ვხედავ, ვგრძნობ. და სიტყვებს ნათქვამს... არ ვუსმენ! ვგრძნობ. და მომავალში ვეღარ ნანახი, უცხო, უმანკო ღიმილი ხდება უფრო ძვირფასი, ვიდრე ჩემივე ხელთქმნილი სამოსი თუ მატერია.

მერე ქუჩებს ვშორდები და არ მადარდებს, რა მოხდება, თუ არ გავჩერდები.

...

Tuesday, August 11, 2009

მინდა, გავცივდე... არასდროს გდომებიათ, გაცივება? აი, მე მინდა, თანაც სასწრაფოდ. მაშინ მიზეზი ექნებოდა ჩემს უხასიათობას და შემცივნებას აგვისტოში. 

მინდა, ვბოდავდე რაღაცეებს და არ მაღელვებდეს ეს მამაძაღლი ავტოპილოტი, ყველა სიტყვას რომ მიკონტროლებს და არაფერს მათქმევინებს ისეთს, რაზეც მერე თავად ექნებოდა სათქმელი - ხომ გაფრთხილებდი?! 

მინდა, ძალიან მაღალი სიცხე მქონდეს, მთელს სხეულს რომ გწვავს და მხოლოდ თითები გაქვს გაყინული - პრიორიტეტულად ფეხის... ცხადია, ძმრიანი წინდების გამო. საშინელი სუნი რომ აქვს და ნესტოებს გიღიზიანებს! უცხო, ლათინური დასახელებების წამლები არ არსებობდეს საერთოდ, "ასკოფენის" გარდა - დალევიდან ორი საათი საბნიდან ხელები რომ არ უნდა ამოყო და თავი აუზში უფრო გგონია, ვიდრე საწოლში! 

და მოჰქონდეთ ქაფქაფა ჩაი - სიცხის გამო რომ ვერ დალევ და გული დაგწყდება, ისეთი... თეფშზე "პეჩენიად" წოდებული ნამცხვარების გროვაც, რომელსაც ასევე ვერ დააგემოვნებ ყელში გაჩხერილი რეზინის ბურთის გამო. 

და ტელევიზორს ვუყურებდე - ინტერნეტიდან ჩამოქაჩულ ფილმებს კი არა. აი, რომელიმე არხზე რომ გადართავ და შუა წელიდან გააგრძელებ ყურებას, თან გაგისწორდება, რომ ვიღაც ღვთისნიერმა სწორედ ეს ფილმი აირჩია გასაშვებად და არა სხვა! მერე რა, რომ დამძიმებული ქუთუთოების გახელა არცთუ ადვილია. 

მერე შუაღამისას, ჩათვლემილი შუბლზე გრილი ხელის მიდებას, მინდა, ვგრძნობდე და ხმა ჩამესმოდეს, "მოგიკვდი, შვილო, იწვის ბავშვი". 

და მერე ვიტალი ექიმიც მინდა, რომ მოვიდეს. ჰო, ის ექიმი, სულ რომ გაიძახოდა, ლეჩიტ ისკლუჩიტელნო ბაბუშკინიმი სრედსვამიო და ეს მაიმუნი "ბაბუშკინი სრედსტვა" არ ელეოდა. ჰმ, ოციოდ წელიწადია, აღარ მინახავს. 

და მერე მინდა, გამეღვიძოს იქ, სადაც სიცხის გამო სკოლაში არ გიშვებენ და გიხარია... სადაც პუშკინის ან კორნეი-ჩუკოვსკის ზღაპრებს გიკითხავენ იმიტომ, რომ იგივეს თავად თუ ცდილობ, სიტყვები სასაცილოდ ხტუნვას იწყებენ... სადაც სიყვარული არის მარტივი - გახურებულ შუბლზე მოფარებული გრილი ხელი სიცხის გასაგებად. და მეტი არაფერი. აქ იწყება და აქ მთავრდება ყველაფერი. 

ხუთი დღე წარსულში

Saturday, July 25, 2009

დღე პირველი

თუშეთისკენ თელავიდან დავიძარით. დილის 7 საათზე მანქანამ მოგვაკითხა და ნახევრად მძინარეები წაგვასხა ალვანისკენ. 

მძღოლი თუში ბიჭი იყო. ომალოელი. 7 ზამთარი მაქვს ზედიზედ ომალოში გატარებული და 4 წელიწადი კლასში მარტო მე ვიჯექი ცამეტი მასწავლებლის საჯიჯგნადო, - გულიანი სიცილი ჰქონდა, მთის ხალხმა რომ იცის მხოლოდ, ისეთი. 

მერე ბახტრიონის ბრძოლაზე მოგვიყვა. უფრო სწორად, მე მელაპარაკებოდა და ტურისტებს ვუთარგმნიდი. 1659 წელს სპარსელების წინააღმდეგ ბრძოლაში თუშების ამქარს ზეზვა გაფრინდაული მიუძღვოდაო, - სიამაყით თქვა, - ისე გამოუდიათ თავი ჩვენებურებს, მეფეს სიტყვა მიუცია ზეზვასთვის, რასაც მეტყვი, ყველაფერს გაჩუქებო. იმასაც უპასუხია, ჩემს ხალხს ზამთრის საძოვრები არ აქვს ცხვრისთვის და სადამდეც ჩემი ლურჯა გაჭენდება ალონის ველზე, ის ადგილები გვიბოძეო. დიდხანს ურბენია ცხენს და ტახტიგორთანღა დაცემულა უსულოდ. მისი მოსაზღვრული მიწა მეფეს თუშებისთვის უფეშქაშია. ალონის ველი ზეზვას ლურჯას ნაჩუქარიაო, დღესაც ამბობენ თუშები. მაისის ბოლო კვირას ზეზვაობა ისე არ ჩაივლის, ტახტიგორიდან ალვანამდე საუკეთესო ცხენების დოღი არ გაიმართოს და არ გახმიანდეს სიმღერა გაფრინდაულისა და მისი ცხენის შესახებ. 

სანამ ისტორიას დაამთავრებდა, უკვე მემორიალთან ვიდექით, სადაც ის დალოცვილი წაქცეულა, - ბიძაჩემის დადგმულია ეს მემორიალიო, - გვითხრა მძღოლმა და ღიმილი შემოგვანათა.

მერე გასუსული ტურისტების თვალები არ დამავიწყდება, მანქანამ ვიწრო ბილიკზე, სიპ ქვებზე რომ დაიწყო ასვლა. ჯერ მარჯვნიდან დაგვიღო პირი უფსკრულმა, მერე მარცხნიდან შემოგვამთქნარა. მდინარით დაღარული ხევის უსაშველო ხახას რომ ჩავხედე, რაღაც სიამაყისმაგვარი ვიგრძენი, შიშთან, სიამოვნებასთან და თავისუფლებასთან ნაზავი. მძღოლი მიხვდა, როგორც ჩანს, და სხვათაშორის მითხრა, ჩვენებურები ამას ცოდვიან ხევს უძახიანო. რატომ-მეთქი, სულელურად ჩავეკითხე, ზერელედ. რაც ამას ხალხი ჩაუტანია, ცოდვიანია, აბა რა არისო? - ზერელედვე მიპასუხა. უკანა სავარძელზე გასუსული ტურისტებისთვის ეს არ გადამითარგმნია. მომერიდასავით. თავისიც ეყოფოდათ. 

მთებზე შეფენილ რამდენიმე სოფელს გამოვცდით და, როგორც იქნა, თუშეთის მთავარ დასახლებამდე ჩავაღწიეთ. ომალო წვიმით დაგვხვდა. წავიხემსეთ, ცხენებზე ავმხედრდით და შენაქოსკენ ავიღეთ თავი, საიდანაც დიკლოში უნდა გადავსულიყავით. ქვისგან ნაგებ, ბრტყელი ქვითვე გადახურულ კუშტ სახლებს რომ უყურებ, ისეთი გრძნობა გიჩნდება, თითქოს სადღაც წარსულში ხარ ჩაკარგული და შეიძლება, გულმა რეჩხიც გიყოს, ემანდ, დაღესტნელი მომხვდურები არ დამეცნენო. წამის მეასედით მართლა შევშინდი, მაგრამ წითელ სპორტულებში ჩაცმულ თუშ ბავშვს რომ მოვკარი თვალი, რეალობის შეგრძნება დამიბრუნდა. 

ცხენოსანი მგზავრი ოდითგანვე სოფლის სიახლოვეს ჩამოქვეითდებოდა და ვიდრე სოფელს არ გასცდებოდა, ცხენზე არ შეჯდებოდა. სოფელზე ამხედრებული გავლა მტერთან ყოფილა ასოცირებული და სოფლის შეურაცხყოფას ნიშნავდა. ცხადია, ადათს ჩვენც დავემორჩილეთ. 

შენაქოში და, საერთოდ, თუშეთში, რელიგიასთან ფრთხილად უნდა იყო, მითუმეტეს თუ ქალი ხარ. სახატეზე (ჯვარს საყმოს ტერიტორიაზე) ფეხი თუ შედგი, შეიძლება, კინწისკვრით გამოგაგდონ, - დედათა წესის ქალაის ფეხი წმინდა ადგილზე არ იქნებაო. 

მე-19 საუკუნემდე დიკლოს რა ერქვა, ჩვენმა მძღოლმა არ იცოდა, სამაგიეროდ, ამჟამინდელი სახელის ისტორიას დაუზარებლად მოგვიყვა. კავკასიის 25 წლიანი ომის ერთ ახალ წელს ჩეჩნეთის გაერთიანებული ჯარის 10 ათასი მეომარი თუშეთის დასამორჩილებლად გადმოსულა. ზამთარში ზოგ სოფელში მხოლოდ მცველები რჩებოდნენ ხოლმე. მაშინ ციხეს 16 ჯარისკაცი იცავდა. 19 დღე შეუკავებიათ 10 ათასიანი ლაშქარი თუშ მეომრებს, მაგრამ დამარცხებულან მაინც. მტერს ყველა დაუხოცია. მას მერე თუშებს უთქვამთ, იქითა სოფლის ხალხმა დიიკლო, ანუ დაიკლოო. ჰოდა, შერჩენია სახელად - დიკლო.

ძველი დიკლოს გაღმა, ჭეროს მთასთან, ორი ამოზრდილი გორა მოჩანს. თუშები მას წუმბერეხს ეძახიან და ლეგენდასაც ჰყვებიან. დიკლოელ ვაჟს, ბეროს და ქუმელაურთელ წუმს ბავშვობიდან ჰყვარებიათ ერთმანეთი. დანიშნულებიც ყოფილან. ბეროს მოულოდნელად ავადობა შეჰყრია - კანზე ცეცხლი ედებოდა და ვერაფერს შველოდნენ. სოფლელებს მყინვარებიდან ყინული ჩამოჰქონდათ და გვერდით უწყობდნენ. მერე შეშინებულა ხალხი, ჩვენც რამე სენი არ შეგვეყაროსო. ბეროც ამდგარა, მთის წვერზე ასულა და გაყინულა. წუმს რომ გაუგია საქმროს ამბავი, მთაზე ასულა, გვერდით მოჯდომია ყინულად ქცეულ სიყვარულს და თვითონაც გაყინულა. გაზაფხულზე, ყინული რომ დამდნარა ქალ-ვაჟის ადგილას დიკლოელებს ორი გორა უნახავთ და წუმბერეხი დაურქმევიათ. 

ომალოში სასწაულად დაღლილები დავბრუნდით. მეორე დღეს 8 საათზე უნდა ავმდგარიყავი. მალე ჩავაქრე სანთელი და თუშური თექით მორთულ ოთახში წარსულსა და აწმყოს შორის გამოვეკიდე... აქ სხვანაირად ვერ დაიძინებ.

დღე მეორე

ოთახი ჩაბნელდა თუ არა, მეგონა, მკვდარივით ჩამეძინებოდა, მაგრამ ნურას უკაცრავად! აქაური ლეიბი ქვასავითაა და სასთუმლადაც კლდის ნატეხი გიდევს. ათიოდ წუთი ვიწრიალე, როგორც იქნა, მოვერგე საწოლს და უკვე ძილისთვის უნდა მიმეცა თავი, რომ რაღაც უცნაურმა გამომაფხიზლა. ჯერ ვერ მივხვდი, რამ გამომგლიჯა სიზმრებს და უცებ... სადღაც ჩემს ფანჯრებთან ჩიტი გალობდა. შუა ღამისას! დუმბაძის არ იყოს, ქალაქში მიმინოს გამოჩენა რომ უკვირდა, პირი დავაღე გაოცებისგან. სანთელიც ავანთე და მივაყურადე. არა, არ ვცდებოდი... ომალოში ღამის პირველ საათზე ჩიტები გალობენ! 

დილით წვიმის შხაპუნმა გამაღვიძა. რა იმგზავრებს ამ წვიმაში-მეთქი, ერთი კი გავიფიქრე, მაგრამ გულთან ახლოს არ მიმიტანია. თბილისში აუცილებლად გამიფუჭდებოდა ხასიათი, აქ კი, მთებს რომ გახედავ, ყველა პრობლემა გავიწყდება. 

ცხენები 9 საათზე სოფლის ცენტრში გველოდნენ. დროულად გავედით. ორეთის ტბის აღმართს სანამ დაადგები, ჩუმი დაღმართი უნდა ჩაიარო, საიდანაც ცოკალთას და ქუმელაურთას სოფლები ჩანს. ქუმელაურთამდე სამანქანო გზა ადის. ცოკალთას ფეხით ან ცხენით თუ მიუდგები. ჩვენ არ გვიცდია, ქვეშ გავუარეთ. 

ქუმელაურთაში ხუთი ულაყი დაგვხვდა. დაწინაურებული ვიყავი, ფეხით მივდიოდი და ჩემი მერცხალა სადავით მიმყავდა. ხუთივემ მუქარით შეუჭიხვინა ჩემ ცხენს, აქეთ არ მოგესვლებაო, ესეც გაჩერდა და ყურები ცქვიტა. აჩუ-მეთქი, ომახიანად შევძახე. გაგულადდა ჩემი ბიჭი და ფეხს უმატა. ისინიც შედგნენ - ადამიანისა მოერიდათ ალბათ! მანამდე რომ თავჩაქინდრული მიუყვებოდა გზას მერცხალა, აიყელყელავა, ამაყი ჩორთით ჩაუარა იქაურებს, ერთიც მიუფრუტუნა და თვალს მიეფარნენ თუ არა, ისევ ჩაქინდრა თავი. 

მერე ოთხ საათს ვებრძოდით აღმართს მეც და ცხენიც. 4 საათი მიუყვებოდა კიბეებად ჩალაგებულ ფესვებს, ფრთხილად გადადიოდა გზაზე გახიდულ მორებზე და მხოლოდ ხანდახან თუ ამოიოხრებდა - ცხენივით კი არა, დაღლილი კაცივით! დავუყვავებდი, ცოტაც, ბიჭო და მივალთ-მეთქი. ყურებს აცქვეტდა წამით და ისევ აგრძელებდა გზას. 

ორეთის ტბა მოულოდნელად იშლება თვალწინ. მიდიხარ ტყე-ღრე, ვერც წარმოიდგენ, რომ სადმე ტბა შეგეჩეხება და უცებ... უძიროს ეძახიან ორეთს. ძალიან ღრმაა. ულამაზესი მომწვანო-მოლურჯო ფერი დაჰკრავს და საოცრად წყნარია. 

წახემსება რომ დავაპირეთ, წამოწვიმა. არ შევშინებულვართ. ტალღები გაიკეთა უძირო ტბამ და ღრუბლებს თავის ზედაპირზე დახედვის უფლება აღარ მისცა. ჰაერი ოდნავ მძიმე იყო, მაგრამ საოცრად სუფთა. დიდხანს ვერ გავჩერდით ორეთთან. წვიმამ თუ არ შეგაშინათ, მაინცდამაინც ნუ გაგულადდებითო, მთებმა შემოგვძახეს და ისე აისხლიტეს ელვის გრუხუნი, ციმციმ წამოვიშალეთ. 

ციცაბო დაღმართზე ცხენებს ტვირთის სატარებლად ვერ გავწირავდით და ჩამოვქვეითდით. 3 საათი მოვდიოდით დაღმართზე ფეხით. ჯერ წვიმაში, მერე უცებ თაკარა მზეში, მერე ტყის ნაბოძებ სიგრილეში. მერე ისევ აღმართი დაიწყო და ავმხედრდით. 

ომალოსთან მიახლოვება ცხენებმა ყველაზე ადრე იგრძნეს - მერცხალამ ფეხს მოუმატა, მერე იფიქრა, ჩემი გამოუცდელი მხედარი მაინც გამაჩერებსო და ნაბიჯს უკლო. სადავე მივუშვი ოდნავ. აქ კი გაიხარა ბიჭმა... 

ჯერ სახეზე ქარის სილა ვიგრძენი, მერე ქუდი მომწყდა თავიდან... მერე სული შემეკრა, მერე ყიჟინა მომინდა... მერე ორიოდ წუთის წინ მგმინავი ცხოველის გარდასახვამ გამაოგნა და მხოლოდ მერეღა გავიაზრე, რომ რაღაც მომენტში მე და ცხენი ერთ არსებად ვქცეულიყავით... არასდროს. არასდროს. არასდროს ვყოფილვარ ისე თავისუფალი, როგორც იმ ათიოდე წუთის განმავლობაში! 

ოთახში დაბრუნებისთანავე საწოლზე მივეგდე გათანგული. დარწმუნებული ვიყავი, რომ უახლოესი ერთი საათის განმალობაში ვერა ძალა ვერ აჯობებდა დედამიწის მიზიდულობას. და უცებ... ქვედა სართულიდან გარმონის ხმა შემომესმა. ვიღაც ისე დასტიროდა ინსტრუმენტს, დაცეცხლილივით წამოვენთე. ლამის თავ-პირის მტვრევით ჩავირბინე კიბეები... სამზარეულოს კართან საქმით დაღლილი ქალი იჯდა, თვალები მიელულა და გალობდა. გარმონს შვილივით ეფერებოდა...

დღე მესამე

ომალოდან ვერხოვნისკენ გრძელი გზაა გასავლელი, მაგრამ დიდი ნაწილი სამანქანე ბილიკს მიუყვება და სირთულე თითქმის არ გხვდება. 8 საათიანი ჯაყჯაყის შემდეგ უკვე აღარაფერი გამომაცოცხლებდა, მეგონა, როცა ჩვენმა გამცილებელმა თქვა, ალაზანში უნდა შევიდეთო. მდინარისკენ მაშინღა გავაპარე თვალი. საერთოდ ამომვარდნოდა გონებიდან, რომ წყალში მოგვიწევდა შესვლა, არადა, დილით ტურისტები საგულდაგულოდ გავაფრთხილე... ალაზანი ღრმა ჩანდა, მაგრამ მეტ-ნაკლებად წყნარი!

უზანგიდან ფეხი გამოიღე და წყალს მოერიდეო, მდინარეში შევარდნამდე გამოგვძახა თუშმა გამცილებელმა. მორიდება კი ვცადეთ, მაგრამ მუხლებამდე რომ მოგვადგა ალაზანი, დანებება ვარჩიეთ. გვარიანად გავილუმპეთ. 

როგორც იქნა, გამოჩნდა ვერხოვანი. მისკენ მიმავალი ბილიკი სინამდვილეში ბილიკი არაა. მასზე გავლის ერთადერთი ხერხი არსებობს - ცხენს საკუთარ თავზე მეტად უნდა ენდო და სადავე მიუშვა, თორემ ერთი უხერხული მოძრაობა სიკვდილს ჩაგახედებს თვალებში. მარცხნიდან ალაზანს დავყურებდით, მარჯვნიდან კი თითქმის მიყრდნობილნი ვიყავით კლდეზე, რომლიდანაც უწყვეტ ნაკადად ცვიოდა კენჭები და ქვიშა... მერცხალა თავდაღუნული მიდიოდა მრავალჯერ გავლილ გზაზე და საერთოდ არ ნერვიულობდა. 

სოფელში ავიტეხე, კოშკში უნდა დავიძინო-მეთქი. მართალია, გვიანი შუა საუკუნეების 4 სართულიან ნაგებობაში საწოლებიც დგას და, პრინციპში, სასტუმროდაც იყენებენ (თუ სახლში ადგილები არ აქვთ!), მაგრამ პატრონებმა ისე გაოცებით შემომხედეს, რატომღაც `ნატვრის ხის~ ელიოზი გამახსენდა - `კაცო, ან მცურავისა არ გეშინია, ან გველკუასიო?!~. 5 დღის ამოსულები იყვნენ იქაურები ალვანიდან და ჯერ სახლის დალაგება ვერ მოესწროთ ნორმალურად, კოშკს ვინ ჩიოდა. დავიჟინე, ლოგინის ატანა თუ არ გეზარებათ, იქ დაძინება მირჩევნია-მეთქი. დაზარება რა საკადრისიაო, თუშურად მითხრეს. 

ტურისტებმა ჭკუას უხმეს, სახლის კომფორტი არჩიეს გაყინულ რომანტიკას. გერმანელ ანელის, რომელიც ფეხით მოდიოდა ჭეშოდან და ღამის გასათევად გაჩერებულიყო ვერხოვანში, დიდხანს ვუქე თუშური ისტორიის ნარჩენი, მაგრამ ოთახის გაზიარებაზე ვერ დავითანხმე. აღმოჩნდა, რომ კოშკში სრულიად მარტოს უნდა გამეთია ღამე. ისევ ელიოზის სახება ამომიტივტივდა გონებაში. მასპინძლებს ვკითხე, ზემოთ გველი ხომ არ იქნება-მეთქი. გველი - არა, თაგვები - შეიძლება, მოჩვენებები კი ნამდვილად იქნებიანო. მოჩვენებებზე მეტად თაგვების ხსენება ვერ ვიგუე. წვიმიან დღეს ძალიან დამცხა. შიშსა და სიამაყეს შორის ბრძოლაში შიში დამარცხდა... 

კოშკამდე თავაწეული მივედი (მაქსიმალურად ვცდილობდი, ზურგში მოშტერებული ხალხისთვის მთელი დღის ნაწვალები კუნთების ტეხვა არ მეჩვენებინა), ოთხად მოხრილი შევედი ჩემი დროებითი სასუფევლის ერთიციდა კარში, მეოთხე სართულისკენ მიმავალ ვიწრო კიბეს ლამის ხუთჯერ ვემთხვიე და, როგორც იქნა, ჩაბნელებულ ოთახს მივაღწიე. ჩემს განკარგულებაში მყოფ სივრცეს არც კარი ჰქონდა, არც ფანჯარა და ქარი ყველა ხვრელში გვარიანად წუოდა. 

ქვასავით საწოლზე ჩამოვჯექი და ჩემი გადაწყვეტილება ლამის პირველად ვინანე. რომანტიკისა ქვით ნაშენ კედლებს აღარაფერი ეცხოთ. კოშკის ყოველ ნაოჭში თაგვი ან გველი მეზმანებოდა. დაჭყეტილი ფანჯრებისკენ საერთოდაც არ ვიყურებოდი. 

როდემდე ვიჯდებოდი ასე? ნახევრად ტანსაცმლიანი შევძვერი საწოლში. ფეხები კიბის მოაჯირზე მქონდა მიბჯენილი. ყოველ წამს ველოდი, როდის ამოჰყოფდა ვინმე გაბურძგლული თავს და ფეხში მწვდებოდა. გაფაციცებით ვაყურადებდი ნებისმიერ ფაჩუნს. ჭერში ახედვა მზარავდა - ხის დაუმუშავებელ საყრდენებს ალაგ-ალაგ კანი ასცლოდა და ქარის ყოველ დაქროლვაზე დაფარფატებდა. სანთელი ჩრდილებს ეთამაშებოდა. 

წინა ღამეს ჰეღოს ციხეზე მოსმენილი ისტორია გამახსენდა. თუშ-დაღესტნელთა მტრობის დროს ლეკის აშენებულ სიმაგრეს უშველებელი ამალა მისდგომოდა, მაგრამ მისი გატეხვა მტერს ვერაფრით მოეხერხებინა. ბოლოს ლეკებს კოშკის ამგებისთვის უკითხავთ, სისუსტე სად აქვსო ჰეღოს ციხეს. ფიცდადებულ ოსტატს ღმერთის წყრომის შეშინებია და უარით გაუსტუმრებია. ლეკებს მოლასთვის მიუმართავთ, რომელსაც მშენებლისთვის ფიცი აუხსნია. მაშინ ოსტატს უთქვამს, ციხის გაღმა რომ გახვალთ, კედელში თეთრ ქვას ნახავთ, თუ მას გამოაგდებთ, კედლები თავისით ჩამოინგრევაო. ასე დაცემულა ჰეღოს ციხე. 

ნეტავ ვერხოვანის კოშკში თუ იყო ჩაშენებული ხინჭრიკვად წოდებული თეთრი მაგიური ქვა? 

ფიქრს ფიქრი მოჰყვა... ჩემს ოთახში გამაგრებული თუში მეომრები წარმოვიდგინე, დაჭრილ-დახოცილ ჯარისკაცთა გმინვა და იარაღისა თუ გახელებულ მებრძოლთა კბილების ღჭიალიც ჩამესმა თითქოს. თვალები მაგრად დავხუჭე და ნერვების მოსათოკად ასამდე დათვლა ვცადე. ერთი, ორი, სამი.... არა, რამდენიმე საუკუნის განმავლობაში ასზე მეტი კი იქნება აქ მოკლულიო, - გონება თავისას არ იშლიდა. ტირილამდე ვიყავი მისული...

და მერე, როცა მეგონა, ის ღამე არასდროს დასრულდებოდა, სიმშვიდე მოვიდა. თავისით. მოულოდნელად. და კოშკში, რომლის თავზეც თუშ მეომართა აჩრდილები დასრიალებდნენ, ფანჯარაში იყურებოდნენ და სტუმრის ვინაობას კითხულობდნენ, გათენებამდე უშფოთველად მეძინა. 

დღე მეოთხე

ღიმილით დიდი ხანი იყო, არ გამღვიძებოდა. თვალი რომ გავახილე, მზის სხივები მოტიტვლებულ ფანჯრებს ეფერებოდნენ. ერთი ღამის განმავლობაში რამდენიმე საუკუნეში მოგზაურობით ოდნავ დაღლილი ვიყავი, მაგრად ადგომა არ გამჭირვებია. კედელზე ჯოჯომ გაირბინა. არ შემშინებია. თავი დავიიმედე, წინა ღამეს საწოლი კედლებს მაქსიმალურად რომ დავაშორე, ტანზე გადარბენას ვერ მოახერხებდა-მეთქი. 

ბარგი ჩავალაგე და ორი ჩანთით დამძიმებულმა ვიწრო კიბის საფეხურები ადვილად ჩამოვითვალე. გარეთ გამოსვლისთანავე ავხედე კოშკს, მერე გარშემო მივიხედ-მოვიხედე, დავრწმუნდი, რომ არავინ მიყურებდა და ქედი მოვიდრიკე მრავლისმნახველი ციხისა და მისი აჩრდილების წინაშე. ღირდა, ნამდვილად ღირდა რამდენიმე საათის გატარება შიშში, წარსულის საიდუმლოს გასაგებად... ქვების მოყოლილი საიდუმლოს გასაგებად! 

ნაყაიჩოს უღელტეხილამდე თუშეთის ყველაზე მაღალ წერტილში განფენილი სოფელი დადიკურთა გავიარეთ. მიტოვებულ სახლებს თანამედროვეობის ნიშან-წყალიც არ ეტყობათ - არც რკინის სახურავები, არც განახლებული აივნები... დადიკურთაში დროს არ შეესვლება. დრო მიყრუებულ სოფელს გვერდს უვლის!

უღელტეხილს ნისლში ეძინა. იმდენად მჭიდრო იყო ბურუსი, მერცხალას ყურებსაც ძლივს ვხედავდი, ბილიკს ვინ ჩიოდა?! ცხენებს გზის დანახვა არ სჭირდებოდათ. მათ უბრალოდ იცოდნენ, სად მიდიოდნენ. ნაყაიჩომ მანამ გაიღვიძა, სანამ მწვერვალს მივაღწევდით. ღრუბლები გადაიფერთხა, მხოლოდ ქულებადღა შეიტოვა ფერდობებზე. ჭეშოდან ფარსმასკენ მიმავალი გზაც დაგვანახა, მის ფეხქვეშ გაწოლილი, რომლამდე მისაღწევადაც დაყუდებულ დაღმართზე სულ მცირე, ორი საათი უნდა გვეარა. 

დეკათი მოფენილ ფერდობს ფეხით ჩავუყევით. მერცხალა მორჩილად მომყვებოდა, მხოლოდ ხანდახან თუ მომქაჩავდა ჯიუტად სადავეს, ცხვირს ბალახში ჩარგავდა, საყვარელ მცენარეს ფრთხილად ამოარჩევდა და ხრამუნით აგრძელებდა სიარულს. თუ მოულოდნელად გავჩერდებოდი, ოდნავ წამკრავდა ხოლმე თავს ბეჭებში, წადი, რაღაო?!

პირიქითის ალაზანი უფრო ადიდებული და გაგულისებული დაგვხვდა, ვიდრე გომეწრისა. ფონს ამაოდ ვეძებდით... ტალღები უნდა გადაგვეკვეთა. ცხენებს დიდხანს ვეხვეწეთ, დავემუქრეთ და შევუძახეთ კიდეც, მაგრამ წყალში შესვლას არცერთი არ ჩქარობდა. ბოლოს მაინც დაგვემორჩილნენ. 

პირველმა ტალღამ რომ დაგვარტყა, ოდნავ შექანდა მერცხალა. ძლივს შევიკავე თავი და კაზაკურ უნაგირსაც მაგრად ჩავებღაუჭე. სამ წუთს იბრძოდა გახელებული ცხოველი, ნელ-ნელა დინების მიმართულებით იხრებოდა და ბოლოს ისეთი ძალით ავარდა ნაპირზე, ლამის წონასწორობა დავკარგე. ამაყი ფრუტუნი, რასაკვირველია, არ დავიწყებია! 

თავით ფეხამდე დასველებულს მეც სითბოდ ჩამეღვარა სიამაყე. იმ წუთას ამ ერთიციდა, ასაკშეპარულ თუშურ ცხენს არაბეთის საუკეთესო ულაყიც არ მერჩივნა. 

მერე დართლომდე მერცხალა ხან ჩორთით მიდიოდა, ხანაც გაინავარდებდა ხოლმე. სადავე ერთხელაც არ მომიზიდავს. სიცოცხლის სუნი ვიყნოსეთ ორივემ და ნელა სიარულს აღარცერთი ვკადრულობდით.

დღე მეხუთე

დართლო თუშეთის ყველაზე ლამაზი სოფელია. გვერდიგვერდ აშენებულ ორ კოშკს კვავლოს ციხე გადმოჰყურებს. ჩვენი იქ ყოფნის განმავლობაში ცამ ერთადერთხელ გადაყარა ღრუბელი, დანარჩენ დროს გადაუღებლად აწვიმდა ქვის სახურავებს. 

კვავლოსკენ აღმართს დილის 9 საათზე დავადექით. ტურისტებმა მკითხეს, თუშურ ყველს როგორ აკეთებენო და ერთ-ერთ ეზოს მივადექით. იქ მომუშავე ბერიაცს ვთხოვეთ, ყველის გაკეთებას თუ აპირებთ, დაგესწრებითო. 24 ძროხა მყავს და ეხლაღა მოვრჩი წველას, ორიოდ საათს მოცდა მოგიწევთო, გვიპასუხა. 84 წლის კაცი იყო, მარტო ცხოვრობდა. ეზო-კარსაც უვლიდა და ძროხებსაც. ასაკი არც ეტყობოდა. ამ მთების მნახველს რა დამაბერებსო, წვერ-ულვაშში ჩაიცინა და სიყვარულით გახედა ნისლიან მწვერვალებს. 

ჯერ კიდევ პირველ დღეს მითხრეს, თუში მეწყერმა, ცხენმა ან მტერმა თუ არ იმსხვერპლა, 120 წლამდე იცოცხლებსო. ამ ბერიჯაცის შემყურე ამის დაჯერება ნამდვილად არ ჭირდა. 

დრო ცოტა გვქონდა, წვიმაც ძლიერდებოდა და უკან დაბრუნებამ მოგვიწია. ბერიკაცს ჯანმრთელობა ვუსურვეთ და წამოვედით. დართლოში ბარგი უნდა აგვეღო და ომალოსკენ დავძრულიყავით, მაგრამ ჩვენმა დიასახლისმა გალუმპულები რომ დაგვინახა, მოჭრით გვითხრა, სანამ არ გათბებით, არსად გაგიშვებთო. წინააღმდეგობას ვინ გაუბედავდა?! თანაც ქონდრის ჩაის სითბო ჰაერივით გვჭირდებოდა. 

ღია სასადილოში არომატული, ქაფქაფა ჩაის გარდა თუშური კოტორი და ნამცხვარიც გველოდა. მთებს ვუყურებდი. მსმენოდა, სადღაც მათ სიღრმეში კეთროვანთა აკლდამებიაო ჩამალული. ადრე, თურმე, ვინმე თუ შეატყობდა, კეთრი შემეყარაო, დედაბუდიანად აიშლებოდა სოფლიდან, აკლდამაში მიდიოდა, წინამორბედთა ძვლებს გადმოყრიდა საწოლიდან, მიწვებოდა მის ადგილზე და სიკვდილს ელოდა... სიკვდილი კი დიდხანს არ მოდიოდა. 

ომალოსკენ შუა გზაზე ისე დაუშვა წვიმამ, გაჩერებამ მოგვიწია. წვრილ მდინარედ გადაქცეულ ბილიკზე ცხენებს ფეხი უცურავდათ და სიარულის გაგრძელება სახიფათო იყო. ტოტებგაშლილ ხეს შევაფარეთ თავი, მაგრამ მალევე ცხადი გახდა, გადაღებას არ აპირებდა. ისევ სადავეში წავავლე ხელი მერცხალას და ქვეითად გავუყევით ტყეს. 4 საათი მაინც ვიარეთ თავსხმაში. 

ასეთი ტალახიანი და სველი არასდროს მივსულვარ უცხო სახლში. მრცხვენოდასავით, მაგრამ ომალოელმა მასპინძლებმა ისე მიგვიღეს, რიდი საერთოდ გადამავიწყდა. 

ტურისტები ოთახში გაამწესეს. მე კი მერცხალასთვის დრუნჩზე მოფერება, ჩუმი მადლობის თქმა და დამშვიდობება ძლივს მოვასწარი, ხელი ჩამავლეს, ტილოს თოჯინასავით სამზარეულოში შემათრიეს, შეშის ღუმელთან დამსვეს და ქონდრის ჩაი მომაჩეჩეს, არ გაგვიცივდეო. 

მერე ღუმელისა და ადამიანების სითბოთი გაბრუებული ჩუმად ვუყურებდი დიასახლისების ფუსფუსს. საუბარსაც ვისმენდი. თუშური დიალექტი თითქმის არ მესმოდა, მაგრამ იმდენად მსიამოვნებდა, ნათქვამის აზრი არც მაინტერესებდა. 

მეორე დილას მთებმა ისევ წვიმით გამოგვაცილეს. ახლადგაღვიძებული მიჩვევის გამო თითქოს მეც მეტირებოდა. თბილისი კი მშობლიური მონატრებით მექაჩებოდა თავისკენ.

სარდაფში ვცხოვრობ

Wednesday, July 15, 2009

სარდაფში ვცხოვრობ. 

არა, კიბის ქვეშ კი არა, სარდაფში... ცნობისთვის, არასდროს დამიხატავს ჩაპუტკუნებული ქალბატონები, ხორაგიანი სუფრები ან დუქნების აბრები. მეტიც, სწორი ხაზის გავლებაც არ შემიძლია, ამიტომ ცნობილ პრიმიტივისტთან შედარებისგან თავი შეიკავეთ (თუმცა, შევუდარებივარ არაერთს - ნებაყოფლობით არჩეული საცხოვრებელი ადგილის გამო, რა თქმა უნდა!) 

მიყვარს ყველაფერი, რაც ამ ოთახში უცხო თვალისთვის ყრია უსწორ-მასწოროდ, საკუთარი ცხოვრებით ცხოვრობს - ჩემთვის. იმიტომ რომ გიტარას (რომელზეც მტვრის გადაწმენდა ხან მეზარება, ხანაც მავიწყდება), ჩილიმს (რომელიც, კონტრაბანდისტივით, დაშლილ მდგომარეობაში ჩამოვიტანე იაფოდან) და დიდი ბებიის საკერავ მანქანას (რომლის კარადაზეც დიდხანს განისვენებდა მისთვის სრულიად შეუფერებელი კომპიუტერი) წარსულის სუნი უდის - საუკუნეების კი არა, საკუთარი წარსულის სუნი! ყველაზე ტკბილი სურნელი სამყაროში! მერე რა, რომ ამ სურნელს ხანდახან მტვრის ან ნიკოტინის მკვეთრი არომატიც გაერევა ხოლმე... ასატანია!

მიყვარს ოთახში ვერშემოღწეული მზე და ჰაერი, კარის გაღებისთანავე რომ შემომეფეთება და თვალს მჭრის... კი, ჰაერმაც შეიძლება, მოგჭრას თვალი! სმენას თუ დავძაბავ, იქნებ ყველა სიტყვაც გავიგონო, რაც ოდესმე თქმულა ამ სივრცეში. აქ ცოცხლდება ყველა, ვინც დიდი ხნის წინ დამიკარგავს და გაცოცხლდება, ვისაც დავკარგავ... 

განზრახ არ ვცვლი ხავერდის ფარდას, რომელიც დიდი ხანია, დაძველდა და იმ ადამიანმა შემიკერა, ვისაც მეგობარს ვეძახდი ერთ დროს, დღეს კი გამარჯობის თქმა ეზარება ან არ უნდა. მისი საქმეა!.. ჩემთან კი მისი გადაკერილი ფარდა კიდია!..

სიბნელეშიც ვხედავ, სად და რამდენი ჭიკარტია ჭერზე - ჩემივე მიმაგრებული და მერე, უძილობისას არაერთხელ გადათვლილი. მახსოვს აცა-ბაცად აკრულ თეთრ ქაღალდს ამოფარებული ყოველი გაზეთი კედლებზე და სია მათი, ვინც ჩემს სამყაროში არ დაიშვებიან. 

არც შუშას ვუცვლი და არც ჩარჩოს უსაყვარლეს ფოტოს, რომელსაც პირი-სახე მაშინ გაებზარა, ცალი ხელით ჩაბღაუჭებული ტელეფონის მოციმციმე ეკრანზე ამოკითხული სიტყვების გამო ყველა კიდურში სისუსტე რომ ვიგრძენი და ადგილის შესაცვლელად მეორე ხელში აღებული სურათი სასწაულად დამძიმდა. ოფიციალური ვერსიით, მორიგი დაუდევრობა გამოვიჩინე, სინამდვილეში კი იმ სისუსტის მიზეზი მარტო ორმა ადამიანმა ვიცით - მე და იმ უცნობმა გოგომ, ზემოხსენებული ფოტოდან გვერდულად რომ მიყურებს ხოლმე!

კიდევ ერთ უცნობს, თეთრწვერას, თვალები მიულულავს გვერდით კედელზე და ისე იღიმება, ხანდახან ჩამესმის კიდეც ღუღუნით ნათქვამი სიტყვები - "გენაცვალეთ, ბალღებოოო". 

მიყვარს გაღვიძებისა და დაძინების წინ დანახული ყოველი დღე და ყოველი ღამე... საერთო ჯამში ოცდაჩვიდმეტიოდე ღამე, თეთრ დღეში ჩახატული. აკრძალულ ხილს მოტკბო გემო დაჰკრავს. კვადრატულ ხარისხში აყვანილს - განსაკუთრებით! 

მიყვარს კედელზე მიყუდებული ბილიარდის მაგიდა, დიდი ხანია, მოთამაშეებს რომ ელოდება ამაოდ; ბებიაჩემის სარდაფიდან ამოთრეული უძველესი, ლამაზფეხებიანი სკამიც, რომელსაც არც საზურგე აქვს მთელი და არც მძიმე წონითი კატეგორიის ადამიანებისთვისაა მიზანშეწონილი მასზე განსვენება... მეღიმება თოჯინების თეატრიდან დარჩენილი, თავდახრილი ტორშერის დანახვაზე - ძმაო დავითის ხანმოკლე სამსახიობო “კარიერა” უნებლიე, თბილ ღიმილს იწვევს და იმიტომ. 

ამ მაკრატელს რა ხანია, ვეძებდი, თურმე ფანქრების ჭიქაში ჩამხტარა, ნეტავ ის ბლოკნოტიც მაპოვნინა, ბოლო ორი კვირაა, რომ გამალებით ვეძებ სრულიად უშედეგოდ. არ უნდა, რომ ვიპოვო ალბათ და იმალება. ხომ ვთქვი, აქ ყველაფერი თავისი ცხოვრებით ცხოვრობს-მეთქი. 

და მე დავდივარ წრეზე... ხანდახან ვტოვებ სამყაროს, რომელიც თავისით სუნთქავს... მივდივარ სადღაც, ხან სამი დღით ყოველ სამ დღეში ერთხელ, ხან ათი დღით სრულიად არაპროგნოზირებადი შუალედებით. და ისევ ვბრუნდები აქ, სარდაფში, სადაც ჩემთან ერთად მხოლოდ მელქიადესი ცხოვრობს! 

წეღან სარეცხს ვფენდი..

Thursday, July 2, 2009

წეღან სარეცხს ვფენდი. 

არცთუ ხშირად ვაკეთებ ამას... ნუ, იმაზე იშვიათად, ვიდრე უნდა ვაკეთებდე. არ მიყვარს სარეცხის დაფენა, მტვრის გადაწმენდა, დაგვა და მისთანები. მხოლოდ აუცილებლობის შემთხვევაში თუ წამიცდება ხელი, თანაც წინასწარი ფსიქოლოგიური ტრენინგის გარეშე არაფერი გამოდის. ალბათ იმიტომ, რომ წყვილი ხელი მეგულება, რომელსაც ძალიან თუ სთხოვ, შენს მაგივრად გააკეთებს საქმეს. ხანდახან!.. ხან კი - არ!

ჰოდა, სწორედ ის შემთხვევა იყო, როცა ჩემი მორიგი თხოვნის შემდეგ წყვილიდან ერთ-ერთმა ხელმა საჩვენებელი თითი საფეთქელთან დაიტრიალა ნიშნად უარისა, მეორემ კი სარეცხი მანქანისკენ მიმანიშნა. სხვა გზა არ იყო. ტაშტითა ხელ და სარჭებით გულდამშვენებელი ღამის ორ საათზე ეზოში გავედი. 

მიყვარს დღე-ღამის ეს მონაკვეთი. თითქმის ყველას რომ სძინავს, ან ნახევრად წასულია სიზმრების ქვეყანაში, შენ კი ფუსფუსებ - თუნდაც საძულველ საქმეს აკეთებ და გიხარიასავით. საიდანღაც ძაღლის ყეფა ისმის, ფანჯრებიდან - ტელევიზორის ბუბუნი, სმენას თუ დაძაბავ, ყოფილი მერიის თავზე ჩაშენებული საათის კარგად ნაცნობ ხმასაც გაიგებ, რომელიც ჩვეულ ტონალობაში გამცნობს, რომ ღამის ორი საათია და ყველაფერი წესრიგში... არაა. 

და აი, ამ ჩვეულ გარემოში, სრულიად მოულოდნელად გონებაში მშვენიერი რემედიოსის სახება ამომიტივტივდა და მთელი არსებით ისე ვიგრძენი მსგავსება მარკესის ამ პერსონაჟთან, როგორც არასდროს. მერე რა, რომ რემედიოსი თეთრეულის გაფენისას ამაღლდა ცად, მე კი მომტევეთ, საცვალს ვფენდი და ვერც ამაღლებას ვეღირსე (არადა, ორიოდ წამით მეგონა, რომ სწორედ ასე მოხდებოდა). სანტა სოფიას და არკადიო ბუენდიას ქალწულის მშვენებას რამდენიმე კაცის სიცოცხლე ემსხვერპლა, ჩემს ნუსხაში კი წყალში გადამხტარი არავინ მეგულება ჯერ (ჯერ???)... ვერა, ვერ დავიკვეხნი მაკონდოს უმშვენიერეს ასულად წოდებას (ჰმ! სოლოლაკსაც ვიკმარებდი, პრინციპში). 

სამაგიეროდ... სამაგიეროდ 29 ხანდახან ასის ტოლია... ასივე ისეთი ერთნაირია?!. და ზოგი ვერ ძლებს ასის შესრულებამდე... ერთ დილას თეთრეულის გაფენისას მიფრინავს ღრუბლებისკენ... მეც გავფრინდებოდი...

ღმერთო, მერამდენედ უნდა ჩამივარდეს სარჭი აივნიდან? - ვფიქრობ ჩემთვის, რემედიოსის სახება ქრება და მე მივდივარ ჩემი სარდაფისკენ, სადაც არავინ მელოდება მელქიადესის გარდა.

ჭიდან ამოპეშვილი წყალივით ნუ დამისხლტები!

Monday, June 1, 2009

მაღალი სიცხე მაქვს. ცეცხლი უკიდია ყველაფერს გარშემო, მგონია. ვბორგავ და ადგილს ვერ ვპოულობ, უდაბნოს ქვიშასავით მეკრობა ტანზე ზეწარიც, ბალიშიც, საბანიც... სამყარო ირწევა, იდღვიბება... გამომშრალი თვალების მილულვაც კი ქუთუთოებს მწვავს...

წყურვილით გახელებული საიდანღაც მოულოდნელად ამოზრდილ ჭას მივადგები. მიკვირს, ცხადია... მაგრამ ვიცი, რომ იქ წყალია. სუნს ვგრძნობ წყლის, ოდნავ რომ გიყუჩებს წყურვილს, ისეთ სუნს. მაცოცხლებელს.

არც სათლი კიდია ჭაზე, არც თოკია ჩაშვებული. უდაბნო შემოუკრავს ვიღაც ღვთისნიერის მოზიდულ ქვებს. ვიწროა მიწის გულისკენ ჩაწვდილი ხელი, თუმცა სიღრმე აქვს ისეთი, თვალს ვერ ჩააყოლებ. 

სხვა გზა არ არის. ჭის პირზე ვჯდები, ფეხებს ჩავკიდებ თვალუწვდენელი ძირისკენ. კედლებიდან გამოჩრილ ქვებს წვალებით ვაბჯენ ტერფებს, ოდნავ ჩავიჩოჩებ და ხელებით ვეყრდნობი მომრგვალებულად ჩამწყრივებულ ლოდებს... ნელა ვიწყებ ქვევით სვლას, თორემ ერთი უხერხული მოძრაობაც საკმარისი იქნება, რომ...

ფეხების ტკივილს ვგრძნობ, მერე ხელის გულებიც უერთდება აკვნესებულ ტერფებს - გადახეხილს, დასისხლიანებულს. ისე მიზიდავს წყლის სუნი, არაფრად ვაგდებ გახურებული სხეულის ქვითინს.  

ორიოდ წამით ავხედავ ცას, რომ ცრემლი არ დამცდეს თვალიდან... რომ სიმლაშით არ წაიბილწოს ჯერ ვერხილული სიმტკნარე... დაღამებულა. ვარსკვლავებით მოჭედილა სულ ახლახან მზით გახუნებული ცისფერი, სიშავეშეპარულ სილურჯედ ქცეულა. ჭაში მაინც არ ბნელა, წყლიდან არეკლილი მომწვანო სიმშვიდე დაჰკრავს კედლებს. უცნაურია. 

ერთი ნაბიჯი, ერთიც... კიდევ... რა ღრმაა, ეს დალოცვილი?! როგორც იქნა, ფეხზე მეფერება სისველე. ცალი ხელით კედელზე თავის შეკავებას ვცდილობ, მეორეს პეშვად ვკრავ და ჭის გულისკენ ვაცურებ. სიცოცხლე მომაქვს ბაგისკენ მგონია, მაგრამ გზად მისხლტება და წვეთებადღა კრთის თითებზე ალაგ-ალაგ. არ ვეშვები, ისევ ვიწევ წყლისკენ და ისევ მეცლება ხელიდან. მესამედაც ვცდი ამაოდ...

მერე კედელს ვწყდები... კი არ ვვარდები, განზრახ ვიძირები სიგრილეში. ნეტარებისგან თვალებს ვხუჭავ და მეღიმება - თავიდანვე ვიცოდი, რომ ამ ჭიდან წყლის ამოღებას ვერ შეძლებდა ვერავინ, აქამდე ვერავის შეძლებია, რით განვსხვავდები? 

მერე უპეები თავისით იხსნება - რატომღაც სილურჯეში. და ზურმუხტებად (?!) მიმობნეულ ყოველ ვარსკვლავს ვუმეორებ გაუჩერებლად - ჭიდან ამოპეშვილი წყალივით ნუ დამისხლტები! 

მერე ტელეფონი რეკავს! გაზაფხულის წვიმად დამთენებია ღამე! მეღიმება... 

და მე მივრბოდი ჭვავის ყანაში...

Wednesday, May 13, 2009

უცნაური გრძნობა იყო. ფრთებით ლამის ცის კარიბჭეს ვებჯინებოდი და წინ მივიწევდი. ისეთი მშვიდი იყო ფრენა, ხანდახან ფრთის გაშლა მავიწყდებოდა. ქარი მიფანტავდა წელამდე ჩამოზრდილ თმას და ხავერდოვანი ხმით მეჩურჩულებოდა. ვიძირებოდი ამ ხმაში, ასე მეგონა. ვუსმენდი, ვუსმენდი დაუსრულებლად და მისი მონაბერი ჰაერით ვსუნთქავდი. 

პერიოდულად ჩემს მხარზე ისვენებდა ქარი... წარმოგიდგენიათ?!. მერე იღვიძებდა, დაიღალეო, მკითხავდა და ფრთებზე ამკრავდა სიოს, ისევ კარიბჭისკენ ამიტაცებდა... არ დაეცეო. 

დროდადრო ღრუბლები იფანტებოდა - ხან მთები ჩანდა, ხან ზღვები, ხან მდინარეები, ხანაც ხეები მიწამდე ჩამოღვენთილი ტოტებით. ადამიანებიც ჩანდნენ და არ მაინტერესებდა არცერთი. 

მერე ჭვავის ყანა ამობიბინდა საიდანღაც ისე მოულოდნელად, შევცბი და სამოთხის კარს ავკარი თავი. მეტკინა, მაგრამ არ შევიმჩნიე. ნელა დავეშვი ყანაში და მზისკენ ოქროდ აზიდულ თავთავებს მივეფერე. ქარიც ჩამომყვა ჩურჩულით. მერე წამოწვიმა და ბავშვივით გამიხარდა, რომ ვსველდებოდი. ნუ გეშინია, არ გაგაცივებო, ქარი მიმტკიცებდა და წვეთები მოჰქონდა ჩემსკენ. და მე მივრბოდი ჭვავის ყანაში, სიოდ ქცეული...

მერე ფეხი დამიცდა. ხავსს მოვეჭიდე. კლდეს მოვწყდებოდი უკვე, მეგონა, როცა ხელი შემაშველა ვიღაცამ. თბილი, ძლიერი, უზარმაზარი ხელი იყო ჩემსა და ხახადაფჩენილ უფსკრულს შორის, გუგუნით რომ მეძახდა. 

მიშველე-მეთქი, ამოვიკვნესე და ცისკენ ავიხედე. ჭაობისფერი დაჰკრავდა ღრუბლებს და მამშვიდებდა თითქოს, სრულიად რატომღაც... ფრთები გაშალეო, - ქარის ხმით მითხრა ჭაობისფერმა ცამ და უფრო ძლიერად ჩამებღაუჭა. უკუნი მიხმობდა თავისკენ და ფეხებთან დასრიალებდა. ხელს თუ გამიშვებ, ფრთები ვეღარ-მიშველის-მეთქი, ამის თქმაღა მოვასწარი და გამეღვიძა. 

მთელი ტანით ვკანკალებდი. სიზმრიდან გამოყოლილი ცრემლების სისველეს ვგრძნობდი სახეზე, ისეთ სიბნელეში დავუბრუნდი რეალობას, წამის მეასედით მეგონა, რომ ვერ დამიჭრეს, ვერ მიშველეს, წაჭრილი ფრთების იმედად მიმატოვეს უფსკრულის პირზე დაკიდებული. 

შიშს აყოლილმა თავის დამშვიდება ვცადე ამაოდ. არ მშველოდა. მერე სამყაროსავით ძველი ლოცვა ვთქვი. ერთადერთი ლოცვა, რომელსაც ოდესღაც თავად მივანიჭე ძალა და არც ერთხელ არ უღალატია. მე რომ არ მიღალატია მისთვის, ალბათ იმიტომ... 

მერე შიში გაუჩინარდა უეცრად. და მივხვდი, რომ არც ისე ბნელოდა ოთახში, როგორც თავიდან მეჩვენა, ბალიშიც არ იყო ისეთი ცივი... არც საწოლის კიდის მიღმა მელოდა პირდაფჩენილი უფსკრული...

მერე გათენებამდე მხოლოდ ის მახსოვს, რომ ცას ჭაობისფერი დაჰკრავდა. 

გოგიი, რაო ზარატუსტრამა?

Thursday, May 7, 2009

მორიგი ზემეცნიერული ნაშრომი

"მატლიდან ადამიანობამდე დიდი გზა გაიარეთ და ბევრი რამ მაინც მატლისა დაგრჩათ. ოდესღაც მაიმუნები იყავით და ახლაც, ნებისმიერ პრიმატზე დიდი მაიმუნი ადამიანია". ეს მე არ მითქვამს. ასე იტყოდა ზარატუსტრა.

ნიცშესთან გაცნობის სურვილით გულანთებულმა და სასწაულად დაინტერესებულმა იმით, თუ რას ამბობდა ასეთს ღირსი ზარატუსტრა, რამდენიმე წლის წინ შესაბამისი წიგნი ბიბლიოთეკიდან გამოვიტანე. მაშინვე ვიცოდი, რომ რთული დღეები მელოდა. მარტო ის რად ღირს, რომ ზემოხსენებულ წიგში დედამიწაზე ცნობილი ყველა სახეობის სოკო ხარობდა. მართალი გითხრათ, ფრიად მიკვირს, როგორ გადავურჩი მუტაციას, რამეთუ ჩემს ხელთ არსებული საგანძურის ფლორა ყველა მხრიდან იზიდავდა რადიაციას.

მოკლედ, ორი კვირის განმავლობაში ცხარედ ვაგინებდი ყველა ქართველ ბიბლიოთეკარს, ნიცშეს, ზარატუსტრას, რადიკალურ ათეიზმს და ჩემს მეზობელ ცირას, რომელიც მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში მეუღლე ნოდარასთან ჩხუბის გამო მშვიდად კითხვის საშუალებას არ მაძლევდა.

რაღა გავაგრძელო, დავიტანჯე, თუმცა ვერ ვიტყვი, რომ ჩემმა ძალისხმევამ უაზროდ ჩაიარა. მაგალითისთვის პოსტის დასაწყისში აღნიშნული ფრაზაც საკმარისია. უდავოდ გენიალური სიტყვებია, რადგან გაძლევს საშუალებას, დაფიქრდე ყოველივე მიწიერზე, ადამიანთა რაობაზე და თუნდაც იმაზე, რომ... ზეგანვითერებულო ადამიანო, თუ ქმარს ორი კვირა გამუდმებით ეწიოკები, სჯობს, გაეყარო, დაისვენო და დაასვენო სულ მცირე, სამი პერსონა შენს გარდა - ნოდარა, მე და ტრიფონია! ვახ!

ჰოდა, პრიმატებზე მოგახსენებდით: გულზე ხელის დადებით (თუგინდ, მჯიღის დაკვრით) ვაცხადებ, რომ ერთი ჩემი ნაცნობი ნამდვილი აღმოჩენაა და იგი აუცილებლად შესწავლილ უნდა იქნეს, როგორც უდავო დადასტურება პატივცემული დარვინის თეორიისა. და განა მხოლოდ იგია ასეთი?! დიახ, ბატონებო, ადამიანთა ნაწილი ნამდვილად წარმოიშვა მაიმუნისგან და მათმა უმრავლესობამ ჯერჯერობით განვითარების ნახევარი გზა გაიარა.

რელიგიურნი ამა ქვეყნისა ნუ გამიწყრებით - ჯერ ჩემი თეორია ბოლომდე ჩაიკითხეთ და მერე გინდ ქვა მესროლეთ, გინდ ტიტები და თუგინდ, ა-კა-ემის 5.62 კალიბრიანი ტყვიები. ამასთანავე, ნურც მეექვსე მცნება დაგავიწყდებათ!..

როგორც უკვე აღვიშნე, მაიმუნთა შთამომავლობას კაცობრიობის ნაწილი თუ დაიკვეხნის, დანარჩენები კი წარმოქმნილ არიან ადამისგან, ევასგან და ცხადია, ლილითისგან (რასაც ზარატუსტრა არასდროს აღიარებდა). ადამისა და ევას ტანდემის, აკრძალული ხილისა და ედემში უფასო ბინის დაკარგვის ისტორია ყველასათვის კარგად არის ცნობილი. აი, ლილითი სხვა საქმეა - ლილითი პირველი ცოლების კლუბის ასევე პირველი წარმომადგენელი გახლდათ.

ებრაულ მითოლოგიაში წერია, ადამს რომ არ მოეწყინა, ღმერთმა ქალი შექმნა და ლილითი უწოდაო. თავიდან კარგად იყვნენ ადამი და ლილითი, რა უშავდათ, კარგს ჭამდნენ და კარგს სვამდნენ... მერე ადამს უთქვამს, ქალო, ნასკები გამირეცხეო, ლილითს დედიშობილა ქმრისთვის შეუხედავს და გაჰკვირვებია, რა გაგირეცხო, რაც არ გაქვსო. რას მიბედავო, გაბრაზებულა ადამი და ვაშლის ხის ქერქზე მიურტყამს ხელი (შარზე იყო, რა!). ქალთა დისკრიმინაციას აქვს ადგილიო, თმა გაუშლია ლილითს... მერე სიტყვას სიტყვა მოჰყოლია, ლილითს აუღია თავი, რითაც მოვედი, იმით მივდივარ, შენი არაფერი მინდაო, მიუხლია და გაყრია ადამს (ორი კვირა კი არ უწიკვინია, ზოგიერთებისგან განსხვავებით!). ადამს მოუწყენია ისევ. ღმერთსაც ევა შეუქმნია, თანაც მისივე ნეკნიდან - შენი სხეულის ნაწილი წინააღმდეგობას როგორ გაგიწევს, ადამ-იანოო! აბა, წინააღმდეგობის რა გითხრათ, ვაშლი კი შეუპარებია... დანარჩენი იცით!..

თქვენი ნებაა, ამ ლეგენდას ირწმუნებთ თუ არა, მაგრამ ხანდახან ჯაგარაშლილ ფემინისტებს რომ ვუყურებ, ძალაუნებურად მჯერა ლილითის არამითიურობა და მომკალით, თუ გინდათ!

მატლიდან ადამიანობამდე დიდი გზა გაიარეთ, და ბევრი რამ მაინც მატლისა დაგრჩათო, ასე იტყოდა ზარატუსტრა. მის მიერ ნათქვამი ბევრი რამ შეიძლება, არ ირწმუნოს ადამიანმა, მაგრამ აი, ეს სიტყვები სრული ჭეშმარიტებაა. გინახავთ ოდესმე ალკოჰოლისგან გამოჩერჩეტებული (სხვანაირადაც შეიძლება მოხსენიება, მაგრამ სამეცნიერო ნაშრომს არ მოუხდებოდა!) ჰომო საპიენსი? ის ბობღავს, ვერ მეტყველებს, ვერ აზროვნებს და მისი სხეულის ყველა შესაძლო ადგილიდან ლორწოვანი სითხე ჟონავს. რითი განსხვავდება ზემოხსენებული არსებისგან? არც არაფრით. ანუ, Долой пивной алкоголизм!

დაბოლოს, სულ ახლახან შიდა ქართლის ერთ-ერთ სოფელში სტუმრობისას სრულიად შოკისმომგვრელ დიალოგს მოვკარი ყური (ცხადია, აქცენტი თავის სიმაღლეზე იყო!) - ერთი გლეხი ეუბნებოდა მეორეს: გოგიი, რაო ზარატუსტრამა, რა თქვა, გვეშველება რამეო? მეორემაც უპასუხა, რავი, ბუჯო, მინდორშია გასული და რო მოვა, შენთითონა კითხეო.

ძალიან გვეჩქარებოდა და ვერ გავჩერდი, რომ გამომეკითხა, იმ გლეხს, რომელსაც ივერიის გაბრწყინება-არ გაბრწყინების პროგნოზს ეკითხებოდნენ, მართლა ზარატუსტრა ერქვა, თუ მეტსახელად ეძახდნენ. ვერც ის გავიგე, საიდან ჰქონდა მას ასეთი კომპეტენტური ინფორმაცია და ამას გარდა... კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, რომ ვისგან ან რისგანაც უნდა იყოს საქართველოს მოსახლეობა წარმოშობილი, ფაქტი ფაქტად რჩება - ჩვენი ქვეყანა ერთადერთია დედამიწის ზურგზე, სადაც მიყრუებულ სოფელში შეხვდებით ზარატუსტრას, რომელიც ყველა კითხვაზე გაგცემთ პასუხს!

იყო და არა იყო რა...

Monday, May 4, 2009

_ ...ცხრა მთა და ცხრა ზღვა გადაიარა უფლისწულმა, სასახლის ბაღში ამოსული ეკალბარდი ხმლით გაცელა, მიძინებულ მზეთუნახავს აკოცა და გამოაფხიზლა...

_ მერე?

_ მერე ცხოვრობდნენ ტკბილად და ბედნიერად.

_ მერე?

_ მერე ძილის დროა!

===============

სადღაც შორს, სამჯერ ცხრა წლის წინ მიკითხავდნენ, ცხრა მთა უნდა გადაიარო და ცხრა ზღვა გადაცურო, რომ ბედს ეწიოო. დიდხანს არ მჯეროდა, მაგრამ ბედი თავისით რომ არ გამოჩნდა, ვიფიქრე, იქნებ ლოდინს აზრი არ ჰქონდეს, ვაიდა, ძიების დრო არის-მეთქი. გაფიქრება ერთია, კეთება - მეორე.

მგზავრობა არ შედგა... არც რამის ძიებამ იხილა მზის შუქი და არც რამის პოვნამ - არც საკუთარი თავში და არც მის მიღმა... ვითომ დავდივარ, ვითომ ვდგავარ, ვითომ ვიცინი და ვტირი კიდეც იშვიათად, ოღონდ ვითომ.

ცხოვრება კარგა ხანია, ნათხოვარი ფეხსაცმელივით მოვირგე და ვითომ შევეჩვიე. ჭადრაკის დაფაზე ადგილმიკუთვნებული ფიგურასავით ველოდები ჩემს სვლას, რათა ისევ პაიკში გავიცვალო, ოღონდ რეალურად და არა - ვითომ.

ლოდინი ჭირს ყველაზე მეტადო, მწვანილის სასესხებლად (?!) გადმოსულმა მეზობელმა ბებიაჩემს უთხრა ერთხელ სრულიად უადგილოდ და მაშინ ვერაფერი გავიგე, თუმცა ისე ჩამეჭედა თავში იმ ქალის ჩივილი, ოციოდ წელმა ძვრა ვერ უყო. გუშინ (!!!) მომხდარს ვივიწყებ ხოლმე, ის ნათქვამი კი ვერაფრით ამოვძირკვე! ქვიშიან სანაპიროზე აცა-ბაცა მიწერილ სამ მარტივ სიტყვასთან მხარდამხარ დამრჩა გონებაში.

იმ სამი სიტყვის ავტორს ვუთხარი, ლოდინი ჭირს ყველაზე მეტად, ტყუილად ნუ გაწვალდები-მეთქი. კარგიო, დამეთანხმა და... დღემდე მელოდება. რეალურ ცხოვრებაში დაბრუნება სტკივა და ვითომ-ცხოვრებას ირჩევს ალბათ, როგორც ბევრი. მისი საქმეა!

გიჟი ხარ, ნამდვილი გიჟი, - ღიმილით ნათქვამი ფრაზა ღიმილითვე მიმიღია არაერთხელ და ბავშვივით გამხარებია, რომ ეს სიმართლეა.

ერთხელ ერთმა ნაცნობმა მითხრა, რომ იცოდე, როგორ მომბეზრდა თამაში, სიცოცხლის სუნი მენატრებაო. ერთი ჩვეულებრივი, გაჩხიკინებული ბიჭი იყო, არაფრით გამორჩეული - უსმენდა რეპს, დასდევდა უკლებლივ ყველა მწვანეთვალება მანდილოსანს განურჩევლად ასაკისა და გაბარიტებისა, იჭყიპებოდა “კოკა-კოლათი” და უზომო რაოდენობით ჭამდა ფენოვან ხაჭაპურს. ყოველთვის მეგონა, რომ რაიმეზე სერიოზულად დაფიქრება მის შესაძლებლობებს აღემატებოდა. გონებაჩლუნგი კი არ იყო, უბრალოდ პერპეტუმ-მობილე ცეტი გახლდათ და რა ექნა?

ჰოდა, ერთხელ სრულიად მოულოდნელად მომიბრუნდა, უცხო სევდით შემომხედა და ის სიტყვები მითხრა, უკვე რომ ვახსენე. გაოცებისგან მეტყველების უნარი დავკარგე. არ ველოდი მარადიული ჯამბაზისგან ასეთ სერიოზულობას და მომკალით. ხუთი წუთი გაშეშებულები ვიდექით - მე მაკვირვებდა გაგონილი, იმას ალბათ, თავისივე ნათქვამი. მერე მითხრა, იცი, ბეჰემოთი თვალებს რომ ხუჭავს, რას აღებსო?.. ხომ გითხარით, ცეტი იყო-მეთქი, მაგრამ თურმე ცხოვრების სუნი ენატრებოდა ჩემსავით!..

===========

_ დე, ცოტაც წამიკითხე, რა!

_ ხვალ, ხვალ წაგიკითხავ... ბევრს!

Табор уходит в...

Tuesday, April 28, 2009

ცვრიან ბალახზე თუ ფეხშიშველმა არ გაიარე... არა, ასეთი დაწყება არ მინდა, თან ჩემამდე ეს სიტყვები უთქვამთ უკვე, მგონი, და გამეორება რა საკადრისია (კაკოი უდარ ოტ კლასსიკა!). ჰოდა, სხვანაირად დავიწყოთ! 

(მელოდრამატული მუსიკა წარმოიდგინეთ და ისე განაგრძეთ კითხვა) თეატრის კართან ატუზულს თუ ჭიანჭველამ არ დაგირბინა ზურგზე, რაა თეატრი... რამდენჯერ მქონია ეს შეგრძნება? თავს არ შეგაწყენთ რიცხვებითა და გამოთვლებით, თავმდაბლად გეტყვით, რომ ბევრჯერ. და რა გასაკვირია, რომ მსგავსი რამ განვიცადე, ოდეს ორიოდ დღის წინ მარჯანიშვილის თეატრის პარტერში განვისვენებდი ფარდის ახდამდე... 

მოიცა, მოიცა!.. (ჩათვალეთ, რომ აქ მუსიკა ფრიად უხეშად შეწყდა!) ყველაფერი თავიდან დავიწყოთ... (მელოდია აღსდგა ფენიქსისებრ) კაფეში შეკრებილმა, დიდი ხნის უნახავმა მეგობრებმა საღამოს გაგრძელება-არდასრულების მიზნით სპექტაკლზე წასვლა გადავწყვიტეთ. 8 საათის შესრულებას ოცდაათიოდე წუთიღა აკლდა, ამიტომ შესაშური ერთსულოვნებითა და სისწრაფით მივიღეთ გადაწყვეტილება - წავიდეთ მარჯანიშვილში! და წავედით. 

(მელოდრამატულ მუსიკას ექშენ საუნდტრეკი ცვლის) ზუსტად არ მახსოვს, რა სასწაულით მოვახერხეთ უბადრუკ მდგომარეობაში მყოფი ტაქსის 100 კმ/სთ სიჩქარით ამოძრავება (ტაქსისტის შეფუცხუნების ხარჯზე, ცხადია), როგორ შევცვივდით ხელოვნებას მოწყურებული ჰუნებივით სალაროს განყოფილებაში და რა სახე ჰქონდა ყოველივე ამის მხილველ მოლარეს... უბრალოდ გეტყვით, რომ სპექტაკლი, რომელზე დასწრებასაც ვგეგმავდით, უკვე ანშლაგურ მდგომარეობაში დაგვხვდა, სამაგიეროდ, დიდ დარბაზში "ბოშები" გადიოდა. ბავშვობაში წაკითხულ-გადაკითხულ-დაზეპირებული დუმბაძე გამახსენდა (როგორც ჩანს, სხვებსაც) და გადაწყდა - შევიდეთ! 

დრო აშკარად შურს იძიებდა რაღაც დანაშაულისთვის, რომელიც არ ვიცი, როდის ჩავიდინეთ და გაორმაგებული სისწრაფით მირბოდა. მივრბოდით ჩვენც - აღთქმული კარებისკენ. ჩემმა ზურგის ჭიანჭველამ ერთი კი დააპირა მუხლის გაშლა, მაგრამ ვინ აცადა? ჯერ დავსხდეთ და მერე ირბინე, შენი ჭირიმე-მეთქი. ეწყინა, მაგრამ არ შეიმჩნია. 

(მუსიკალურ გაფორმებას უკვე თვითონ მიხვდით!) ლოდინი, სანამ ფარდა აიზიდება... ნუთუ ამ გრძნობას რამე შეცვლის? არა მგონია! და მიდის ფარდა დაუსრულებლად ზევით... პირველი მიზანსცენა, პირველი მოხიბვლა არცთუ ცუდი დეკორაციისთვის და პირველი ფალში, პირველი გაოგნება (მუსიკა დაივიწყეთ საერთოდ! მორჩა!!!)...

სათითაოდ განვიხილავ ყველაფერს:

პიესის ავტორს ყველაზე მეტი უნდა მოხვდეს წესით, ჰოდა, სპექტაკლის დაწყებიდან 10 წუთის შემდეგ მივხვდი, რატომ ვეძებდი უშედეგოდ მის ვინაობას პროგრამაში - კაცი მალვაშია ალბათ ამ უბადრუკობის დაწერისთვის და დავანებოთ თავი! Иди с миром, сын мой! 

რეჟისორი - კობა სხილაძისთვის “ბოშები” პირველი სპექტაკლი ყოფილა. ეს ინფორმაცია ინტერნეტში აღმოვაჩინე, რათა გამერკვია, საერთოდ ვინ არის ზემოხსენებული ადამიანი და რას გვერჩოდა საათნახევრის განმავლობაში. დიად სტანისლავსკის მისთვის ორიოდ სიტყვა ექნებოდა შემონახული - Не верю! და ამით ყველაფერია ნათქვამი. არ მჯერა, ბატონებო! არ მჯერა, რომ ეს ადამიანი რეჟისორია, ან იქნება ოდესმე. 

შესრულება - აი, აქ მოიცააა! მთელი სპექტაკლის განმავლბაში მსახიობები გაურკვეველი მიმართულებით და სრულიად რატომღაც დარბიან სცენაზე. ან გახევებულები დგანან, მცირე გამონაკლისების გარდა, რა თქმა უნდა. გურანდა გაბუნია მაქსიმალურად ცდილობს სიტუაციის გაუმჯობესებას, მაგრამ ვერ გათეთრდების ყორანიო, გსმენიათ ალბათ! 

ბოშები - თბილისის ძველ უბანში გაზრდილს ოხრად ბოშები მინახავს, მაგრამ მზად ვარ, ძველ აღთქმაზე, სახარებაზე, ყურანზე და ლენინის ნაშრომთა სრულ კრებულზე დავიფიცო, რომ არ მინახავს არც ერთი მათგანი, ვინაც რუსულად ქართული აქცენტით ლაპარაკობდეს, ქართულად უაქცენტოდ და ბოშურადაც ქართული აქცენტით. ისევ სტანისლავსკის დავესესხები - Не верю! 

ცეკვა - ბოშური. ეს უნდა ნახოთ! სიკვდილამდე ყველამ უნდა ნახოს სულ მცირე, სამი რამ - ჯულიეტა მაზინას ცრემლი "კაბირიას ღამეებში", სესილიას უცრემლო ტირილი "ნატვრის ხეში", და ოთხი მსახიობი, რომლებიც ამ სპექტაკლში ბოშურ ცეკვას ჯახირობენ. მესამე შემთხვევის ხილვის შემდეგ საკუთარ თავზე გამოცდით, რატომ ტირიან პირველ და მეორე რიგში ნახსენები დიადი ქალბატონები! მე ავტირდი! 

აღარ გავაგრძელებ! რაღა ვთქვა? ჩემი დარდი მაქვს... პატარა ჭიანჭველა დავკარგე! თუ ნახოთ სადმე, გადაეცით, რომ უკვე მენატრება! 

It Takes Two...

Thursday, April 23, 2009

ისევ ველოდები. გასულები არიან. იქით ზედმეტად სახიფათოაო, მითხრეს და მანქანასთან დამტოვეს... სოფლის თავზე გადმოკიდებულ სასაფლაოსთან ბალახზე ჩამოვჯექი და მეფიქრება დაუსრულებლად... მიწა ნამიანია. ნელ-ნელა სინესტეს ვგრძნობ ფრიად პიკანტურ ადგილას, მაგრამ მაინც არ ვდგები. სადღაც მამალმა დაიყივლა, მერე ძროხამ აუბა მხარი და გადაძახილში ადგილობრივი ავტორიტეტივით ორღობეში მოხეტიალე ძაღლიც ჩაერთო. 

მერე ყველა და ყველაფერი მიყუჩდა. ქარის გარდა. ქარი ისევ მიწივის ყურში, რაღაცას მიმტკიცებს, მაგრამ მისი არ მესმის. მცივა. ერთი მხრივ, ქარის გამო, მეორეც, სასაფლაოზე ყოველთვის მამცივნებს რაღაცნაირად - შიგნიდან. სხვანაირი სიჩუმე იცის აქ და იმიტომ ალბათ... 

არაერთხელ მითქვამს და მიფიქრია, რომ სოფელში მინდოდა, მქონოდა სახლი, სადაც არავინ იცხოვრებდა ჩემს გარდა. სახლს ექნებოდა ლამაზი აივანი, მრგვალი, კოხტა მაგიდითა და ორი სკამით (რატომ ორი? ისე, ყოველი შემთხვევისთვის). გამოვიდოდი დილაადრიან აივანზე, ჩაის ფინჯნით და საქარგით ხელში, დავჯდებოდი და მოვუსმენდი მელოდიას, რომელსაც სოფლის ხმაური ჰქვია და რომელიც ყოველთვის უცხო იყო ჩემთვის, ქალაქში დაბადებულისთვის. 

იმ სახლს ბუხარიც ექნებოდა, ისიც პატარა და კოხტა, წინ ჩამწკრივებული ორი, მუქი კაკაოსფერი სავარძლით (მეორე სავარძელი - ყოველი შემთხვევისთვის). სოფლის ხმაურის მოსმენით გადაღლილი და საღამოს სუსხით მობუზული შებინდებულზე ოთახში რომ შემოვიდოდი, ბუხარი რაღაც საოცრებით უკვე ანთებული დამხვდებოდა. არ მკითხოთ, თუ არავინ არის სახლში შენს გარდა, ცეცხლს ვინღა დაანთებდაო. ოცნება მაცადეთ, პრაგმატისტო საპიენსებო!..

მოკლედ, დავჯდებოდი ცეცხლთან, წითელი ღვინის ბოკალს მოვიდგამდი გვერდით და სანამ რამე ძალიან საინტერესო წიგნის კითხვას გავაგრძელებდი, ფეხებთან მიწოლილ კოკერ სპანიელს გადავუსვამდი ბეწვზე ხელს. ისიც წამოყოფდა თავს, მხიარულად აქაქანდებოდა ცოტა ხნით, კუდის ნაგლეჯს ააცანცარებდა, მუხლებს დამისუნავდა და ისევ დადებდა თავს. უსიტყვოდ ეცოდინებოდა, რომ მისთვის არ მეცალა იმ მომენტში (ასე მხოლოდ ძაღლებს ესმით. ამბობენ, ცხენებსაცო, მაგრამ სოლოლაკში ცხენის დასაბმელი ადგილი ვერ ვიპოვე და ამ განცხადების შემოწმების საშუალებაც მაგიტომ არ მომცემია ალბათ არასდროს!.).

ჰოდა, წიგნის კითხვას შუაღამისას დავასრულებდი და მეორე სართულზე ავიდოდი, სადაც გაშლილ-დათბილული საწოლი დამხვდებოდა. ჩავწვებოდი და დავიძინებდი, ისე, როგორც ქალაქში ვერასდროს მოახერხებს ადამიანი. 

მეძინებოდა ტკბილად, ფერადად, მეორე დილას ისევ ავიღებდი ხელში საქარგს, ერთ ჭიქა ცხელ, ლიმონიან ჩაის და გავიდოდი კოხტა აივანზე, სადაც მრგვალი მაგიდა და ორი სკამი დამხვდებოდა. ერთ სკამზე ჩამოვჯდებოდი, მეორე ყოველი შემთხვევისთვის იდგებოდა გვერდით, ცარიელი, როგორც ყოველთვის! 

ასე გაგრძელდებოდა ძალიან დიდხანს... სამ დღეს და მერე მომბეზრდებოდა. რატომ ბეზრდებათ ადამიანებს ახდენილი ოცნება, ნეტავ?! იქნებ იმიტომ, რომ მეორე სავარძელი ნატვრაშიც კი, ცარიელი ხვდებათ?! ისევ...

რაც მოგივა, ავითაო...

Sunday, April 12, 2009

სანამ ჩემი დღევანდელი თემის განხილვაზე გადავალ, ვეცდები, ორიოდ სიტყვით ავხსნა სათაურის მნიშვნელობა და მოგახსენოთ მიზეზი მისი არჩევისა. საქმე ის გახლავთ, რომ გაქიაქებული და საქვეყნოდ ცნობილი ფრაზა დავითასა და მისი მრავალჭირგადანახული თავის შესახებ ოდითგანვე არსებობდა, ოღონდ ოდნავ სახეცვლილი ფორმით.

როგორც ლინგვისტიკის მაგისტრი (აჰმ, აჰმ!), ვალდებულად მივიჩნევ თავს, გაგაცნოთ მისი ეტიმოლოგია, ანუ წარმომავლობა - მაშ ასე, ჯერ კიდევ მაშინ, ოდეს ბნელი იყო ხალხი და ქალები მართავდნენ ყოველს (ანუ, მატრიარქატის ეპოქაში), ზემოხსენებული გამოთქმა შემდეგნაირად ჟღერდა: `რაც მოგივა ავითაო, ყველა შენი თავითაო~. თავდაუხრელი შრომის შედეგად დავადგინე, რომ იმ (ბევრისთვის!) სანატრელ პერიოდში ავითა ქალის სახელი გახლდათ.

მერე აირია სიტუაცია, მამრობითი სქესის არსებებმა დემონსტრაციები მოაწყვეს, დედოფალ ავით მეოთხე დაღმაშენებელს ხან კიტრები ესროლეს, ხან სტაფილოები (ბარბაროსები!), “წადი, წადიო” უძახეს და სეფე-ქალებიანად ჯერ ფეხთსაყუდლისკენ გაისტუმრეს, მერე დააწინაურეს და სამზარეულოში გაამწესეს.

ასე მოხდა კაცობრიობის (ადრე ქალობრიობა ერქვა!) ისტორიაში ყველაზე დიდი გადატრიალება - სადავეები კაცებმა იგდეს ხელთ და დაირქვეს ძლიერნი ამა ქვეყნისა.

ქალებმა რამდენიმე საპასუხო დემონსტრაცია მოაწყვეს, იყვირეს, ჩვენ რომ არა, ამოგხდებოდათ სული ედემის ბაღში, თქვე უდღეურებოო, მაგრამ არაფერმა გაჭრა. მერე ბევრი იფიქრეს, თუ ცოტა, ჭკუას მოუხმეს და ფარული ფრონტის მებრძოლების პოზიცია შეიფერეს. შეიფერეს და როგორ შეიფერეს! მრავალი საუკუნის განმავლობაში კაცებს სრული ილუზია ასულდგმულებდათ, რომ მსოფლიოს ნეკა თითზე ატრიალებდნენ, სინამდვილეში კი... სინამდვილეში, ერბო რო ქონი ეგონათ, მთლად ეგრე არ იყო საქმე.

ნეკზე მსოფლიოს დასატრიალებელი ადგილი სად იყო, ბატონო?! ხელის გულზე ქალებს გვატარებდნენ და თან უხაროდათ. მერე ორიოდ ავითამ წამოიყელყელავა და მანდ დაგვერხა პირველად.

მაგათზე ნაკლებები რით ვართო, გაბრაზდა ერთი კაც-ობრიობაზე; ვითომ რატომ უნდა დაეთმო იმ მათხოვარ დავითას ადგილი ავტობუსში, ისეთ პახმელიაზე იყო, თვითონ ძლივს იდგა ფეხზეო, შეშფოთდა მეორე; მესამე კი უსიტყვოდ შეძრწუნდა და მხოლოდ თავი გააქნია ნწუ-ნწუ-ს ძახილით. მაგათ ვუჩვენოთ სეირიო, ყიჟინა დასცა მეოთხემ და მანდ დაგვერხა მეორედ.

მესამედ მაშინ დაგვერხა, როცა ერთ-ერთმა ავითამ ქუსლიანი ფეხსაცმელი სულ თავში ურტყა ვინმე დავითას, ვინაც გაბედა, უნივერმაღის (მაშინ ჯერ კიდევ არსებობდა ეს დაწესებულებები) კარი შეუღო და შებრძანდით ქალბატონოო, მოწიწებით მიმართა, თან ისე გაიღიმა, თუ სადმე რამე კბილი ჰქონდა, ყველას სუფთა ჰაერის ჩასუნთქვის საშუალება მისცა.

მერე მეოთხედ, მეხუთედ და მეექვსედაც წავიდა ჩვენი საქმე ცუდად. მერე თვლა აგვერია. ჰოდა, გაბოროტებულმა ავითებმა დაიწყეს წუწუნი, კაცები სადღა არიანო? გადაგჯეგავენო და კარში თვითონ შევლენ პირველებიო. პაემანის შემდეგ სახლამდე მიცილებას ვინ ჩივის, მეტრომდე მაინც მივეცილებინეო... ჰოდა, ისაო და კიდევ... ესაო. იცით, რას გეტყვით, ავითებო ყველა ქვეყნისა? შეერთდით და... აი, ამ ჩემს სათაურს შეხედეთ.

მე კი გამატარეთ, ქალბატონებო, ერთი ფრიად კომფორტული ხელისგული მეგულება!

კითხვები უსაქმურობისას

Tuesday, April 7, 2009

ნუთუ დავკარგეთ სილამაზე ედემიდან განდევნილებმა?..

ასფალტის ღრიჭოდან ამოხეთქილ თოთო ბალახს გვერდს რომ ჩავუვლი, აღარ მიკვირს ეს საოცრება ისე, როგორც ადრე, წარსულში მიტოვებულ დროსა და სივრცეში - იქ, სადაც ყველაფერი ბურუსშია გადადღვებილი და მგონია, სხვას გადახდენია ჩემს ნაცვლად თავს, რაც იქ ხდება... მოხდა... მომხდარა?

როგორ დავკარგეთ ნეტარება ედემიდან განდევნილებმა?..

მიხაკ-დარიჩინის სუნი რომ მეცემა საფუნთუშესთან ჩავლილს, საქმეზე მიმავალი ერთი წამითაც ვერ ვჩერდები, რომ გავიხსენო გრძნობა, წაღვერის პარკის გასასვლელთან მტვერში ამოგანგლულს და თამაშისგან მოშიებულს რომ დამივლიდა თმის ღერებიდან ფეხის წვერამდე. მერე ქაღალდის პაკეტში ჩაწყობილ დარიჩინიან ფუნთუშებს, რომლის დაგემოვნების უფლებას ჭუჭყიანი ხელების გამო დედა არ გვაძლევდა, მეც და ჩემი ძმაც სუნზე მივყვებოდით და ისე გვაჟრიალებდა ნეტარების წინათგრძნობისგან, გვეჩვენებოდა, სახლი შორს გადაეტანა უხილავ ძალას. 

რატომ დავკარგეთ ღიმილი ედემიდან განდევნილებმა?

გაცვეთილად ძველი მუსიკა რომ შემომესმება ღია ფანჯრიდან, ცხვირს ავიბზუებ ხოლმე და აჩქარებით ჩავივლი. რატომ არ მყოფნის ძალა, გავიხსენო, რა სიხარულით ვმღეროდით იმავე სიმღერას იმ ბურუსში, ბებიის სახლის დალაგებისას? შვილო, იმ სკამის ქვეშ გამოგვა რო დაგვიწყებიაააა? ბოლო ბგერას აუცილებლად წელავდა ხოლმე ბებია და ისე, ისე, ისე იღიმებოდა... რას ვეტყოდი, რომ ზუსტად ამ ღიმილის სანახავად ვტოვებდი ნამცეცებს სადმე, მერე გავრბოდი იქით და ლამის მთელი ხმით გავკიოდი: “მილიონ, მილიონ, მილიონ ააალიხ როოოოზ”... ასე ხდებოდა ყოველდღე და არ მბეზრდებოდა. სანამ გავიზრდებოდი.

რისთვის დავკარგეთ ცრემლი ედემიდან განდევნილებმა? 

ათასი სისულელისგან გულდამძიმებულს მთელი ღამე რომ არ მეძინება ხანდახან, რატომ არ ვაღიარებ, რომ ტირილისგან გათავისუფლებულს ადვილად ჩამეძინებოდა, ისევე როგორც ადრე, იმ სამყაროში, რომელიც იმდენადაა ბურუსით მოცული, არც იცი, არსებობდა კი? არსებობს? უარსებია?. წელამდე ჩამოზრდილი თმა პირველად რომ დამიმოკლეს და სარკეში ჩავიხედე, ცრემლები წამსკდა, საყვარელი ფეხსაცმელი რომ ამიწყდა - მაშინაც, გერმანულ თოჯინას რომ ვერ ვპოულობდი დიდხანს, არც მაშინ დამიკლია ცრემლთა ღვარღვარი? ცუდად ხარ - ტირი, კარგად ხარ - იცინი... რატომ ვკარგავ მარტივს, საჭიროს და ვეძებ რთულს, უმნიშვნელოს?

ვისთვის დავკარგეთ სიყვარული ედემიდან განდევნილებმა? 

მახსოვს გუდაუთას სანაპიროსკენ წამოსული უსაშველოდ დიდი ტალღა (მაშინ მეჩვენა იქნებ დიდი?!) და წამის მეასედი წყლის ქვეშ, საუკუნედ ქცეული; და მერე ვიღაცის ძლიერი ხელი და ჩასუნთქვა სიცოცხლის - ფილტვებს რომ გტკენს ისეთი; და ტირილი, იმიტომ რომ ცოცხალი ხარ, რომ მამის ხელი წყალქვეშ გაპარვის უფლებას არ მოგცემდა, რომ მილიონ ვარდზე მომღერალი, მაშინდელი პრიმადონას ხმით გაჯერებულ სანაპიროზე კიდევ ერთი წყვილი ხელი გელის... და დარიჩინიანი ფუნთუშებიც გელოდება იქ, სანაპიროზე, რომელიც არცთუ შორია; და გული... ისე ფართხალებს, გეშინია, უცებ არ გაჩერდეს... და არ ჩერდება.

რატომ დავკარგე ეს ყველაფერი სამოთხიდან გაძევებულმა?..

ნურც გაფრინდები, ნურც მოფრინდები

Wednesday, April 1, 2009

ზემეცნიერული ნაშრომი

როგორც სათაურიდანაც მიხვდებოდით, ეს პოსტი ზემეცნიერული ნაშრომია და შესაბამისად, უსაქმურების ადგილი აქ არ არის (მარტო ამ ბოლო სიტყვებისთვის კი უნდა მომანიჭონ ოსკარი, რა ვიცი?!.). დღევანდელი თემა უაღრესად სერიოზული და ზოგადსაკაცობრიოა - ეჭვიანობა, მისი რაობა და კატეგორიები. 

მაშ ასე, დავიწყოთ. რა არის ეჭვიანობა, როგორც ასეთი?! ამ თემით დაინტერესებულმა ცხადია, მრავალჭირგადანახულ, საიბერ გუგული დეიდას მივაკითხე - მითხარი, ერთი, შენი მონაცემთა ბაზის ჭირიმე, რა ინფორმაცია გაქვს შენახული უშრეტ გონებაში-თქო. გუგულიმ ერთი კი დააპირა თავში ხელის გაქანება და ყოფილი მეუღლის, იაჰუიეს (რუსულად ნუ გადათარგმნით, არ დამღუპოთ, წახდა მთელი თემა და ეგაა!) საყვარლების ნუსხის გაშანშალება, მარა, აპ-აპ-აპ-აპ, ეგეთები არ გვინდა, მეცნიერული ნაშრომისთვის მომიძებნე მასალა-თქო, შევაშველე. 

ჰოდა, გადმოალაგა და რა გადმოალაგა: ეჭვიანობის ფსიქოლოგიაო; ფსიქოანალიზიო; დუ იუ ვონთ თუ თოქ ებაუთ ითო; ტახტზე გადაწექი და მითხარი რა გიჭირსო; ს ჩემ იედიატ რევნოსტო (რას არ გაიგებს კაცი, მწარე საწებელი თუ არ მოასხი ეჭვიანობას და ცხარე ცრემლები არ მოაპკურე, კაპიკი ყოფილა მაგის ფასიო); რატომ გღალატობს ქმარი, როცა არა-გიშავს-რა-გოგო ხარო; შენ დაგაყარე მიწა, იაჰუიე მიწადასაყრელოო (მაინც თავისი ქნა!!!). მოკლედ, არაფრად ივარგა გუგულიმ, რა... იძულებულ შევიქმენი, საკუთარი ძალებით შევბრძოლებოდი ამ მეტად რთულ წამოწყებას. 

რა არის ეჭვიანობა? ეჭვიანობა არის ადამიანის ფსიქოლოგიური (ავადმყოფური) მდგომარეობა, რომლის დროსაც არც ჭამა გინდა, არც სმა; არც დაძინება, არც გაღვიძება; არც წასვლა, არც მოსვლა; არც შესვლა, არც გასვლა, არც გაფრენა, არც მოფრენა. ანუ, ეჭვიანობა გაქარაქუცებული ჭრელო პეპელა ყოფილა (ნობელის პრემია მეკუთვნის, მარა ვინაა პატრონი!).

რაც შეეხება კატეგორიებს:

1. ოტელოფობია - თუ ფიქრობთ, რომ ამ კატეგორიას რამე საერთო აქვს შავტუხა ოტელოსთან, ძლიერ ცდებით, რამეთუ მიმაჩნია, რომ ვინმე შექსპირის მოშველიება ამ ნაშრომის წერის დროს არ მჭირდება, თანაც ეგ კაცი (ოტელო, ანუ) შიზიოდი იყო და ეგო ნადო ბილო ლეჩიტ ელექტრიჩესტვომ! ვოტ!. ოტელოფობია არის ეჭვიანობის ნაირსახეობა, რომლის დროსაც ადამიანს მოუსვენრობა ეწყება ყოველ ჯერზე, როდესაც მისი პარტნიორი მივლინების დროს ოტელში ათევს ღამეს (სასტუმრო, პანსიონი, აგარაკი და უბნის ბოზი ჟუჟუნას ბინა საერთოდ არ აღელვებს). ამ დაავადების ნიშნები განსაკუთრებით მწვავედ ვლინდება, თუ ზემოხსენებული ადამიანის პარტნიორი ისეთი ქვეყნის სასტუმროში გაჩერდება, სადაც ეს სიტყვა გამოითქმის როგორც ჰოტელ! სასტუმროში მივდივაროოოო... თურმე სად დაეთრევააააა, მაგის კუბო დავიდგი აგერ იმ ტუმბუჩკასთანო, - როგორც მიხვდით, ეს სიტყვები ამ ტიპის ეჭვიანობის პირდაპირი გამოვლინებაა. 

2. სად-იზმი -კრიზის დროს პაციენტი განუწყვეტლივ ინტერესდება პარტნიორის ადგილსამყოფელით მაშინაც კი, თუ ეს უკანასკნელი საპირფარეშოშია შესული. ეჭვიანობის შეტევის დროს ავადმყოფი ჯდება ტუალეტის კართან და ყოველ ხუთ წამში კითხულობს: სად ხარ? დამწყებმა ფსიქოლოგებმა ეს სიტყვა ერთხელ არასწორად გამოიყენეს და მეტყველებაში სწორედ ამიტომ შემორჩა იმ მნიშვნელობით, რომლითაც ჩვენ ვიცნობთ.  

3. გერონტოფობია - ეჭვიანობის ამ ტიპს არანაირი პირდაპირი კავშირი არ აქვს მოხუცებისადმი ზიზღთან (შემომაკვდებიან ეს უსწავლელი ფსიქოლოგები, რა!). გერონტოფობია არის ეჭვიანობის ნაირსახეობა, რომლის დროსაც ადამიანი თავის პარტნიორს ყოველგვარ ურთიერთობას უკრძალავს მეზობელ გერონტისთან, რამეთუ ღამეები არ სძინავს იმაზე ფიქრით, რომ ზემოაღნიშნული პარტნიორი ასევე ზემოაღნიშნულ გერონტისთან ადრე თუ გვიან აუცილებლად უღალატებს. მერე რა, რომ თავად გერონტის არც მუხლი ერჩის და აღარც... აჰმ, აჰმ... მარჯვენა.

4. სტილიზმი - ამ კატეგორიას, გთხოვთ, ყველაზე დიდი ყურადღება დაუთმოთ, რადგან იგი უაღრესად ხშირად გვხვდება ბუნებაში. სტილიზმით დაავადებულ ადამიანებს აუღებელი სურვილი უჩნდებათ, შეუცვალონ თმის ვარცხნილობა, სახის გამომეტყველება და ფეხების მოყვანილობა ნებისმიერ ადამიანს, ვინც მათი პარტნიორის გვედით ჩაივლის ან ღმერთო გვაშორე და, გაღიმებას გაბედავს. 

დაბოლოს, თუ თქვენმა პარტნიორმა ერთ მშვენიერ დღეს დაგირეკათ და გკითხათ - სად ხარ, საყვარელო, ისევ იმ ბრუციანი გერონტის ოტელში ხომ არ გაიარეო, შეგიძლიათ, თამამად შეატყობინოთ პოლიციას, რომ სახლში მწვავე ეჭვიანობით შეპყრობილი პაციენტი გყავთ, რომელიც სასწრაფოდ საჭიროებს ჰოსპიტალიზაციას. 

მრუდე შუშებით კედელს ვაგებ

Wednesday, March 25, 2009

მრუდე შუშებით კედელს ვაგებ და ვიმალები, რათა არავინ ნახოს აქეთ რა სამყაროა. ეულად მყოფი ჩემს ნაშენებს შუბლით ვაწყდები, განგრევას ვცდილობ, თუმც ამაოდ!.. ცრემლი მასველებს, მერე ზანტად ზღვად აზვირთდება. მის გადაცურვას ვცდილობ, რომ ისევე კედელი ვაგო მრუდე შუშებით, რომლის დაშლასაც შევეცდები, ყველასაგან მივიწყებული. 

როცა თეთრ ნისლში თეთრ ძილიდან უცებ ვფხიზლდები, რად მახსენდება ნეტავ, რომ გვერდით მსურს ვინმე ვიგულო, ვინაც ნისლიდან ჩემს დახსნას თუ ვერ მოახერხებს, მკლავებზე მაინც მიმასვენებს და მეტყვის სიტყვებს, ჩემს სიახლოვეს რომლის თქმასაც ერიდებიან - ნუ გეშინია! ერიდებიან, რადგან მრუდე შუშების მიღმა ისე ჩანს, თითქოს წყენად ვიღებ ნათქვამს და მერე თავგამოდებით ვამტკიცებ, რომ შემშინებელი არ გაჩენილა ჩემი და არც ქმნილა ჯერ არაფერი... სიმრუდის ბრალი თუ იქნება ალბათ, აბა, რა ვიცი?! 

ჰოდა, ამ ნისლის მეშინია, თანაც ძალიან. გზის განაპირას თვალმოკრული ჩამკვდარი ძაღლიც მაშინებს ძლიერ და ძრწოლვა მიტანს. ჰო, მეშინია ნისლის, ვნებააშლილი ცივ სხეულზე რომ მეწებება. წამებსღა ვითვლი, სანამ შეწყვეტს გული ფეთქვას და დაიცლება ჟანგბადისგან მთელი ქვეყანა. თუმცა მთელი კი არა... მხოლოდ ნაწილი, რომელიც ერთხელ თავად ვიკუთვნე და რომლის ირგვლივ კედელს ვაგებ მრუდე შუშებით.

მე მახსოვს თოვლი, გაუვალი, სიზმარივითღა მაგონდება. სულს კვლავ მიკაწრავს თოვლში მყარად ჩაპრესილი ბორბლების ღრენა, ალაგ - წკავწკავი. დედის კალთაზე ლამის შეზრდილს მამის სიტყვები მეიმედება - ნუ გეშინია, მაინც გავალთ, აბა, სად წავალთ?! და საკუთარი უსასობით გულამოსკვნილი მოგონებაში ვტირი ისე, როგორც მხოლოდ ბავშვებს ეყოფათ ძალა, აქვითინდნენ - უსირცხვილოდ, მხოლოდ იმიტომ რომ ვინმემ თავზე დაუსვას ხელი, გულში ჩაიკრას და ასმინოს ორი სიტყვა გაუთავებლად - ნუ გეშინია! 

თოვლის მაგივრად გარს ამჟამად ნისლი მაკვრია. უცხო ნისლია თანაც! და საშიში, დასამალი არაფერია! კვლავ ვნატრობ სიტყვებს, რომლის სმენაც კივილამდე მომნატრებია. დასანანია, რომ მათ მთქმელს, თურმე, მრუდე კედლების გადმოლახვა დაზარებია! 

იანკი, გოუ ჰოუმ!

Thursday, March 19, 2009

პატარაობაშივე კოჭებში მეტყობოდა, რომ მაწანწალა ვიქნებოდი, რამეთუ არ ჰქონდა მნიშვნელობა, ოჯახის წევრებიდან ვინ, სად და რამდენი ხნით მიდიოდა სადმე, მანქანაში საპატიო ადგილი ყოველთვის იყო გამოყოფილი ჩემთვის. სიტუაცია არც მოგვიანებით შეცვლილა დიდად! 

მოკლედ, რთული მისახვედრი არ არის, რომ როდესაც ძმაო დავითმა ბატონ გალაქტიონთან ერთად ერთი დღით ბაქოში გამგზავრება შემომთავაზა, გახარებულმა მანქანის ტორპედოზე მიმაგრებული სათამაშო ძაღლივით ავაკანტურე თავი! დავთანხმდი ანუ! ი კტო ბი სომნევალსია?! 

"გარედბრიჯებულ" "კრასნი მოსტზე" ქართველმა მებაჟეებმა მანქანა საკმაოდ დიდხანს შეაჩერეს (მაშინ გვეჩვენა, რომ დიდხანს იყო, თორემ აზერბაიჯანში მივხვდით, რომ დრო ფრიად ფარდობითი ცნებაა!). მე და ძმაო დავითმა საპასპორტო კონტროლი გავიარეთ და ბატონი გალაქტიონის მოლოდინში ნეიტრალურ ტერიტორიაზე გავჩერდით, სადაც ერთოთახიანი შენობა იდგა თავმომწონე, წითლად მოელვარე წარწერით “Duty Free”. 

ბუნება დაუყოვნებლად თავნის ჩაბარებას გვთხოვდა, მაგრამ ორი ნოლის კომბინაცია არსად ჩანდა. თავზე წითლად გვათენდებოდა. ბუნების ყივილი წამი-წამ ძლიერდებოდა. ძმაო დავითს რა უშავდა - მამაკაცთა უპირატესობა დაუფიქრებლად გამოიყენა, "დიუთი ფრის" მიეფარა და მიაწერა - დავით ზდეს ბილ!!! მე რა მექნა?? ჯერ ერთი, ამგვარ ნაწერებში კალიგრაფია არაფრად მივარგა, მეორეც, არც თავხედობა მეყოფოდა! 

როგორც იქნა, დავიძარით. ჰოდა, აი, რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტი მოგზაურობის მოყვარულთათვის (გაიდბუქებში რო წერენ ხოლმე, ისეთი): 

1. "დიუთი ფრიდან" 10-15 მეტრში მომრავლებული ადამიანები, რომელთა ტანსაცმელიც საოცრად მოგაგონებთ კარაქნაჭამი ძაღლის მიერ ახლადგავლილ გზას, საკუთარ თავს მესაზღვრეებს ეძახიან. პუსტა-პუსტა სასტავია! ჯობია, მათ საერთოდაც არ დაელაპარაკოთ, რამეთუ ქართულის, ინგლისურის, იეზიდურისა თუ ძველი არამეულის ცოდნით ვერ დაიკვეხნიან, სამაგიეროდ, რუსულად ერთი ფრაზა იციან კარგად - დენგი ესტ? ოღონდ სხვადასხვანაირად აჟღერებენ. ძალიან თუ გაჭირდა, იმავეს თქმას ზემოჩამოთვლილ ენებზეც შეძლებენ - ცხადია, ჟესტ-მიმიკის უბადლო გამოყენებით. 

2. ეცადეთ, არც გაიხედოთ საზღვარზე არსებული ტუალეტისკენ (რომლის გამოყენებასაც თქვენი მონა-მორჩილი შეეცადა და კომას როგორ გადაურჩა, თავადაც არ იცის!). საერთოდაც, ვფიქრობ, ზემოხსენებული ოთახი სამეცნიერო მუზეუმში უნდა იყოს გამოფენილი, როგორც ერთადერთი ადგილი დედამიწაზე, სადაც ამავე პლანეტაზე ცნობილი ვერც ერთი ცოცხალი ორგანიზმი (მიკროორგანიზმების ჩათვლით!) ვერ ხარობს. 

3. მებაჟეთა ჩამოხეულ-ჩამოფხრეწილ, სუნიან, მეტრი-მეტრზე ოთახებში "Non Smoking Policy" აქვთ და სანამ მებაჟეები "სუფთა ჰაერზე" თხუთმეტწუთიან "პერეკურს" არ მოაწყობენ თითო საბუთის შემოწმების შემდეგ, სამუშაოს გაგრძელებას ვერ ახერხებენ. ბატონმა გალაქტიონმა თვალისმომჭრელად გაღიმება და არისტოკრატული ზრდილობით ერთ-ერთი მათგანის მოხიბვლა-დაჩქარება სცადა, მაგრამ პასუხად მიიღო, ვოთ, ფაქურიმ ი სდელაემო. ქურილი დოლგა, ნე თარაფილის. ნე თარაფიას ბრალი დენგი! 
4. თუ გგონიათ, რომ საბჭოური, ანუ "ტო იამა, ტო კანავა" გზები მითია, იმედგაცრუება გელით. აზერბაიჯანის საამაყოდ უნდა ითქვას, რომ ისინი ამ ისტორიულ ძეგლს ისევე უფრთხილდებიან, როგორც ბერძნები ტაძრების ნანგრევებს, ანუ შეკეთებას არ უბედავენ. ცხადია, ზოგგან გათანამედროვების სამარცხვინო ნიშნები შეიმჩნევა, მაგალითად, საგზაო-სამშენებლო სამუშაოები და ინგლისურენოვანი ნიშნულები - ერთ-ერთი მათგანი განსაკუთრებით დამამახსოვრდა - “Road olice”. 

5. დიახ, მეხუთე პუნქტი სწორედ "ოლისია"! ორგანო, რომელიც თქვენს მოგზაურობას დაუვიწყარს გახდის. მიზეზი მარტივია - ადამიანის ძალებს აღემატება იმ სიამოვნების დავიწყება, რომელსაც აზერბაიჯანელი გაიშნიკები მოგანიჭებენ. მოგეხსენებათ, ზემოთ აღნიშნული გზების პირველყოფილი სახის შესანარჩუნებლად არცთუ მცირე თანხაა საჭირო. როგორც ჩანს, მავანთ გზებზე ოფიციალური ყადაღის დაწესება უმსგავსობად მიაჩნიათ, სამაგიეროდ სახელმწიფო სტრუქტურის უმდაბლეს საფეხურზე მყოფ მილიციელებს (პოლიციელებს, გაიშნიკებს, თუ როგორც-გინდათ-ისე-მოიხსენიეთ-მთავარია-გადაიხადეთ ტიპებს) სახელმწიფო ფეხზე არ ჰკიდიათ და არც თქვენი უსაფრთხო მგზავრობის მიმართ არიან გულგრილნი - სწორედ ამიტომ, სულ მცირე, ყოველ 50 კილომეტრში გაჩერებენ, გელაპარაკებიან დიდხანს (რაც მთავარია, აზერბაიჯანულად), გარწმუნებენ, რომ დაუდევრად მოიქეცით, შელახეთ წმინდათა-წმინდა საგზაო წესები და ქვეყნის სიკეთისთვის ბრძოლაში გულანთებულნი გთანხმდებიან, ჩეკის არგამოწერის სანაცვლოდ, მცირედი თანხით შეუვსოთ ბიუჯეტი. ცხადია, სახელმწიფო ბიუჯეტზეა საუბარი...

ვისაც უსინდისობა გეყოფათ და იფიქრებთ, რომ ამ უმწიკვლო არსებებს თქვენი გაჩერების მიზეზი არ ჰქონდათ, ძალიან ცდებით. ვფიქრობ, სამიოდ მაგალითი საკმარისი იქნება, რომ დარწმუნდეთ, რამდენად დამნაშავე ხართ მაშინაც კი, თუ არაფერი დაგიშავებიათ:  

ა) სიჩქარის გადამეტება: 110 კმ/სთ სიჩქარით მოძრაობა ტრასაზე... სად გაგონილა? თუ 90 კმ/სთ შეზღუდვის ნიშნული არ გინახავთ, ვისი რა ბრალია? თვალი უნდა გაგეხილათ კარგად, ის ხომ ბუჩქებში იყო მიმალული! ბ) საავარიო მდგომარეობის შექმნა ანუ მანქანის გადასწრება, მითუმეტეს, თუ ამ სახიფათო მანევრის შესრულების დროს გზაზე მხოლოდ ორი მანქანა იყო - თქვენი საკუთარი და პოლიციის (გზის განაპირა მხარეს, გაჩერებული)... რას მიშტერებიხართ ამ ადამიანს, თვითნაც უკვირს, როგორ მოახერხეთ არარსებული მანქანის გადასწრება ასევე არარსებული შემხვედრი მანქანისთვის სახიფათოდ! გ) უსაფრთხოების ზონრების უგულვებელყოფა... ამ ზონრების შეუკვრელად მანქანის დაქოქვაც კი უაღრესად დაუშვებელია (ჩვენ დამსახურებულად დაგვაჯარიმეს)! დ) ეთიკის ნორმების დარღვევა: თუ მანქანაში არ გაქვთ ქართული შალახოს ან აზერბაიჯანული ბაიათების კომპაქტ დისკი, ამქვეყნად ჯარიმის გადახდა მოგიწევთ, იმქვეყნად - ჯოჯოხეთის მეშვიდე შრეში დაბრაწვა, რამეთუ ამ შემთხვევაში კანონდამცავები ვერ გიცეკვებენ და, შესაბამისად, შაბაშის მოთხოვნის უფლებაც არ ექნებათ. 

დაბოლოს, თუ აზერბაიჯანში მანქანით გამგზავრება გადაწყვიტეთ და საინტერესო მოგზაურობის იმედით წითელ ხიდთან დგახართ, ისმინეთ რჩევაი მეგობრული: Yankee… you'd better go home! 

ძახველის ფოთლები მიქრიან ძროხებივით

Friday, March 13, 2009

დღევანდელი დღე კლასიკაა. ჩუმი ფსიქოდელიის კლასიკა. დილით ძმაო დავითმა გამაღვიძა, ადე, კარი დაკეტეო. ნახევრად მძინარემ ძლივს წამოვწიე თავი (და სხეულის სხვა ნაწილებიც!), კარი ჩავკეტე, დავწექი და გამოვფხიზლდი. აი ასე, ერთბაშად. 

ძალიან დიდხანს ვიწექი თვალღია, ყოველგვარი აზრის გარეშე. ტელეფონის პირველ ზარამდე. მერე ვუპასუხე. ავტოპილოტით. ვენდობი ავტოპილოტს და ვიცი, რომ სისულელე არ მითქვამს, თორემ რომ მკითხოთ, ვის ელაპარაკე ან რა უთხარიო, ვერ გეტყვით. 

მერე საქარგს მივუჯექი. ვქარგავ რას? ფსიქოდელიას მრავალ ფერში, ყოველგვარი სქემის გარეშე, რამეთუ ამ ჟანრს, მოგეხსენებათ, სქემა არ გააჩნია. ჩემი ტილო (მატერია იგულისხმეთ!) აჭრელებული კი არა, უბრალოდ, ფერადია, მაგრამ ჩახვეულ-ჩაკვარახჭინებული. 

ნებისმიერი საშუალო დონის ფსიქოლოგიც კი ადვილად გამოიტანს დასკვნას. ჰოდა, თუ ეხლა ნაწერს სწორედ ამ პროფესიის წარმომადგენელი კითხულობს... ჰმ, კეთილი იყოს თქვენი ფეხი ჩემს აბურდულ სამყაროში, ბატონო ჩემო (იქნებ ქალბატონო? სექსიზმის მცირე გამოვლინება მე მაპატიეთ!), ოღონდ ფრთხილად იარეთ, რომ ზემოხსენებული, კეთილმოპატიჟებული კიდური რომელიმე ხვეულს არ წამოსდოთ! 

ფილმს, რომელიც ახლაც ჩართული მაქვს, მეოთხედ ვუყურებ (ვუსმენ?) დღეს. მიყვარს მეთიუ პერის გმირები. ასეთები რეალში არ არსებობენ – იუმორით, მიამიტობით, მომხიბლავად ნერვების მომშლელი ღიმილით. რეალური მამაკაცები საინტერესო ხუთ კატეგორიად იყოფიან: 1. ძია კაცები (ასაკისდა მიუხედავად); 2. ძველი ბიჭები (იხ. პირველი შენიშვნა); 3. ვისდაკარგვია ტიპები; 4. იდიოტები; და ნომერი 5 - ერთი, რომელსაც ვერ პოულობ! თუ ვერ გპოულობს? ა კაკაია ფიალეტოვაია რაზნიცა?

ცხადია, მეგობრებიც არ უნდა დავივიწყოთ, თუმცა ბოლო ხანია, ვფიქრობ, რომ მეგობარი მამაკაცები საერთოდაც არ არსებობენ – არიან უბრალოდ მეგობრები უსქესოდ და ამიტომ ცალკე კატეგორიას ვერ მივანიჭებთ! 

თუ არ გჯერათ ან სკეპტიკურად აზიდეთ წარბები, მოგახსენებთ, რომ ჩემს უხვმამრმეგობართა შორის წლეულს იდეალურად ნულმა ადამიანმა მომილოცა რვა მარტი. დასკვნა: ისინი მის უდიდებულესობა “მე”-ს, ანუ იგივე თქვენს მონა-მორჩილს ქალად არ აღიქვამენ, ესე იგი არ აღიქვამენ თავს მამაკაცად ჩემს გვერდით. ხოლო როგორ შეიძლება ვინმეს უწოდო რამე, როდესაც ზემოხსენებული ვინმე საკუთარ თავსაც კი არ აღიქვამს ასევე ზემოხსენებულ რამედ. 

პირადად მე საწინააღმდეგო არაფერი მაქვს. საწინააღმდეგო რომ მქონოდა, ბავშვობას ბურთის ან ომობანას თამაშში არ გავატარებდი, არ მოვუგებდი კაცებს პრეფერანსში (სულ მცირე, მიზერს მაინც არ გავუხუნებდი!), ლექსიკონიდან ამოვშლიდი პერიოდულად გამოყენებულ სიტყვებს, რომლებიც თვით გინების უხუცესებს, ”საპოჟნიკებსაც” შეშურდებოდათ და წელიწადში ორჯერ მაინც ჩავიცვამდი კაბას ან ქვედაბოლოს, ვიკითხავდი ბევრს, ოღონდ მხოლოდ ”ვოგს” და ”კოსმოპოლიტენს”... მაგრამ ამის გაკეთების სურვილი არც არასდროს მქონია და არც უახლოეს მომავალში შეიცვლება რაიმე...

უფ... ძალიან დამღალა დღევანდელმა დღემ მიუხედავად იმისა, რომ საერთო ჯამში 5 სიტყვა ვთქვი. ნეტავ, მალე დაღამდეს, დამეძინოს და ხვალინდელი დღეც მალე გათენდეს. არაფერს არ ველოდები!.. უბრალოდ, ჩემი იდეალი სკარლეტ ო’ჰარა იმედით ამბობდა ხოლმე, ხვალ ახალი დღე გათენდებაო. მეც ეგრე ვარ... ოღონდ სკარლეტისგან განსხვავებით ვამბობ, რომ ძახველის ფოთლები მიქრიან ძროხებივით! Ах, какая досада!

ეშმას აღსარება

Thursday, March 5, 2009

დღეს პატარა ეშმაკუნა მესტუმრა. ციცქნა რქებით, ისრისპირიანი კუდით. რა გინდა-მეთქი, გაბრაზებულმა ვკითხე. თავი დახარა, საწოლის კიდეზე ჩამოკუსდა და კარგა ხანს ხმას არ იღებდა. კითხვა გავუმეორე, ოღონდ უფრო რბილად. უცნაურად იქცეოდა და მომერიდა უხეშობა ალბათ. 

არაფერი, სალაპარაკოდ შემოგიარეო, ძლივს გასაგონად მიპასუხა. ხმამაღლა გამეცინა. თუ გინდა, ნუ გაგეცინება, როცა ოთახში ეშმაკი გიზის და გულახდილ საუბარს გთხოვს. თავი უფრო ჩახარა, შეტყუპულ მუხლებს ლამის ცხვირით შეეხო. 

ჩვენს ბოლო შეხვედრას რა დამავიწყებს, ჯოჯოხეთის მოციქულო-მეთქი, ვერ მოვითმინე და პირდაპირ მივახალე. კარგად მახსოვს, მაშინ წელში გამართულმა გადმოალაჯა ზღურბლს გრძელი ფეხებით, იმსიმაღლე ჩანდა, ერთი პირობა ვიფიქრე, ჭერს გამიხვრეტს-მეთქი რქებით, მაგრამ მსგავსი არაფერი მომხდარა. მაშინაც საწოლზე ჩამომიჯდა, უფრო სწორად, მთელი საწოლი დაიკავა, გადაწვა, გაფაშფაშდა, გაიბღინძა. 

კარადაში პატარა კოცონი რომ გაქვს შენახული და ცივ ნიავს არ აკარებ, გაგიქრება მალეო, მითხრა. მაშინაც გამეცინა – ვიფიქრე, მართალია, ეშმაკია, ეს სულწარწყმედილი, მაგრამ იმ ალს როგორ მიწვდება, როცა სამი კლიტე მიდევს კარადის კარებზე-მეთქი. 

კლიტეების იმედი თუ გაქვს, ძალიან ცდებიო, გადაიხარხარა და გაქრა. ასეთი ჩვევა აქვთ ეშმაკებს, გეტყვიან სათქმელს და ფუჰ... გაქრებიან. 

ამ სტუმრობისთვის ყურადღება არ მიმიქცევია – დიდი ამბავი, თუ ერთხელ საწოლზე ეშმაკი გადაგიწვება, მთავარია, მისი წასვლის მერე კარგად გადაფერთხო საბან-ბალიში და ისე დაიძინო, თორემ მთელი ღამე კოშმარები არ მოგასვენებს. 

ნაპერწკალს კი, რომელის კოცონად გაღვივებასაც ვცდილობდი, ვინ შეეხებოდა? დაიწვებოდა, აბა, რა მოუვიდოდა იმ საცოდავს?! მერე რა, რომ პატარა ალი მქონდა ჯერ, ერთიციცქნა, ძლივს დასანახი, სამაგიეროდ, ისეთ ნეტარებაში ვზრდიდი, მის გადაბირებას ვინ მოახერხებდა?! 

თუ არ იცით, გეტყვით, რომ თუ წმინდა ცეცხლი შენ გეკუთვნის, არასდროს გწვავს, გათბობს. თან ზედაპირულად კი არა, შენში შემოდის, გულის არეში იბუდებს და მანამ რჩება იქ, სანამ ბოლომდე არ გათბები. ვერა, ის დრუნჩიანი მის მოხიბვლას კი არა, მასთან მიახლოვებასაც ვერ გაბედავს-მეთქი, ვფიქრობდი ბალიშის ფერთხვისას. მერე საწოლში შევწექი და იმწამსვე ჩამეძინა. ფერადად მეძინა, დიდხანს. 

მეორე დილასღა მივხვდი, რას გულისხმობდა, კლიტეები ვერ დაგიცავსო, რომ მითხრა იმ სულძაღლიანმა. თვალი გავახილე თუ არა, კარადის შემტვრეული კარი დავინახე. გვერდით შუაზე გადამსხვრეული სამივე ბოქლომი ეყარა – საერთო ჯამში, ექვსი ნატეხი... 

-------------
რატომ მოხვედი-მეთქი, ერთხელაც გავუმეორე. თანდათან პატარავდებოდა ეს დაწყევლილი, ილეოდა. მუჭი გაშალა და ჩემი ცეცხლი მანახა. ჯერ ლამის თვალთ დამიბნელდა. მერე ალმა ჩემსკენ გამოიწია, მაგრამ ბეწვიან ხელში მოციმციმეს კარგად რომ დავაკვირდი, გამაჟრიალა. ვერა, ვეღარ იყო ჩემი... ჯოჯოხეთგამოვლილი არად მინდოდა. 

აღსარების სათქმლად ხომ არ მოსულხარ, უჯიშოვ-მეთქი? დიდხანს არაფერს ამბობდა, მერე, როგორც იქნა, ხმა ამოიდგა - ყოველ შეხებაზე მწვავს, ეხლაც ნელ-ცეცხლზე ვიხრუკები, შენ რატომ არაფერს გიშავებდაო, მკითხა. 

დამიბრუნე და დაისვენებ-მეთქი, გამოვცადე, თორემ ფეხები რომ დაეკოცნა და ჯოჯოხეთის კარის ჩარაზვას დამპირებოდა, იმ ალის დამბრუნებელი არ ვიყავი. ჩვენ, ეშმაკებს წესი გვაქვს, თუ რამეს მოვიპარავთ, სულ თან უნდა დაგვქონდესო, არც დაფიქრებულა, ისე მითხრა. შემომხედა და მივხვდი, რომ შველას მთხოვდა.

გასასვლელისკენ ვანიშნე წყნარად. ყურებჩამოყრილი წამოდგა, კარი გააღო, ბოლოჯერ შემომხედა და გავიდა. ასეთი ჩვევა აქვთ ეშმაკებს, თავისი თუ არ გაიტანეს, გაქრობას ვერ ახერხებენ და იმ კარიდან უნდა გავიდნენ, სადაც ვერასდროს დაბრუნდებიან.  

ჩარეცხეთ ადმინისტრაცია

Sunday, March 1, 2009

ანუ გვაქვს სხვა მისამართებიც

უაღრესად უცნაურ ქვეყანაში ვცხოვრობთ. იმდენად უცნაურში, რომ აქ თუ არ დაიბადე, გაიზარდე და ერთი-ორი ისარი (ან სულ მცირე, "დიმავუშკა" მაინც) არ გაისროლე, მის მშვენებას ბოლომდე ვერ აღიქვამ. ვერც ისეთ რაღაცეებს გაიგებ, რაზეც ჯერ ისტერიულად გაგეცინება და მერე ისტერიულადვე აგეტირება. 

სიცილი სჯობს არსიცილსა, ზოგჯერ მითაც დაშავდებისო, ჩვენს წინაპრებს უთქვამთ. მერე ეს ფრაზა შურიანმა ადამიანებმა გადააკეთეს და ისეთი ფორმით შემოგვინახეს, როგორითაც დღეს ვიცნობთ. ვითომ თვითონ მოიგონეს?!. თუმცა, ახლა ქართულ ფრაზეოლოგიაზე არ გვინდა საუბარი. იქნებ მოგვიანებით?!.

იმას გეუბნებოდით, ერთადერთი ქვეყანა ვართ, სადაც, მაგალითად, საკმაოდ პრესტიჟულ ორგანიზაციაში, მაპატიეთ და, უნიტაზის საფარზე (შიგნიდან!!) შეგიძლიათ, ნახოთ სკოჩით მიმაგრებული ქაღალდი, სადაც გაკრული ხელით წერია: "ჩარეცხეთ ადმინისტრაცია". ცოტა ხანს თუ არ დაფიქრდი, გეგონება, რომ ეს წერილი ვინმე ანარქისტმა ან მეამბოხე სულის პატრონმა დაწერა და ეგრეთ წოდებულ ჩეჩმაში მხოლოდ პროტესტის ნიშნად მიამაგრა. ნურას უკაცრავად - ქართული გონება გაავარჯიშეთ, რეალობის აღქმა დაიბრუნეთ და მიხვდებით, რომ: 

1. წარწერა თავად ადმინისტრაციას ეკუთვნის, რომელმაც ეკონომიური განათლება გამოიყენა და გამოთვალა, რომ კარტრიჯი მელანზე ძვირია, ამიტომ კალამი ან ბატის ფრთა მოიმარჯვა ხელში; 2. უსტარი შესრულებულია სიჩქარეში ან ავტორს სუფთა წერის გაკვეთილები არ უტარდებოდა; 3. მერე რა, რომ წერტილ-მძიმე ცალკე ფურცელზეა დაწერილი. ნურავის განვსჯით, ბოლოს და ბოლოს, ჰანს ქრისტიან ანდერსენმა სასვენი ნიშნების არსებობის შესახებ საერთოდაც არაფერი იცოდა. 

ჰოდა, დალოცვილო, სანამ ბუნებისთვის თავნის ჩაბარებას შეუდგები, გაიხსენე, რომ ჰომოსmაპიენსი ხარ, ერთი-ორი ხვეული გაანძრიე და ამოიცან დაშიფრული კოდი. მოთხოვნილების დაკმაყოფილების შემდეგ კი უნიტაზი ჩარეცხე, რამეთუ სწორედ ამას გთხოვს ჭმუნვითა დაღდასმული ადმინისტრაცია. 

რა თქმა უნდა, არც ის უნდა გახდეს განხილვის საგანი, რომ იგივე ფურცლის მიწებება ტუალეტის რომელიმე კედელზე შეიძლებოდა და არა იქ, სადაც ჯერ არს!.. მაგრამ!!! ამგვარი საქციელი ხომ სიტუაციის დრამატულობას და კატეგორიულობას მიწასთან გაასწორებდა. მე ვამაყობ, ჩვენი ადმინებით.

ჩემი მეზობელი, ვალოდა, მაგალითად, იმავე შინაარსის წერილებს სრულიად გასაგებად, თუმცა ფრიად უხეში სტილით წერდა და იტალიური ეზოს საზოგადოებრივი მოხმარების ოთახში აკრავდა. ერთ-ერთი მათგანი ცალსახად შედევრი იყო, ამიტომ არ შემიძლია, არ ვახსენო. გთხოვთ, მოაცილოთ მონიტორებს 16 წლამდე ასაკის ბავშვები და ნურც სუსტი გულის მქონენი მიეტანებით ქვემოთ აღნიშნულს. მოკლედ, ანონიმური წერილების აღზევების პერიოდში ვალოდა წერდა ხოლმე: "მეზობელო, მოჯვის მერე გადაასხი ცხალი". პოეზიაა! 

დაბოლოს, ყოფილი გაგარინის მოედნიდან "ვისი-ვისაშია" შენობისკენ რომ ჩადიხარ, დამკრძალავი ბიუროს დიდი აბრა შეგეჩეხება, რომელსაც თავმომწონედ აწერია იმავე ბიუროს სახელი – "ჰადესი". 

გამოუსწორებელი ოპტიმისტი გახლავართ, მჯერა, რომ ამ დაწესებულების ზე-კრეატიული მომუშავენი კარგად იყვნენ ჩახედულნი მითოლოგიაში და შესაშური სიზუსტით იცოდნენ, ვინ იყო ჰადესი. ამას გარდა, დარწმუნებული ვარ, ბიუროს უაღრესად შთამბეჭდავი სლოგანიც აქვს, რომელიც ეკონომიური მიზეზებით ან ქალაქის მერიის წარმომადგენელთა ბალანთ-პუტვის შედეგად აბრაზე არ გამოუტანიათ. მაგალიათად: "გაგიშვებთ ჰადესთან სწრაფად, იაფად და ხარისხიანად. გვაქვს სხვა მისამართებიც!"

თუ რომელიმე თქვენგანს ეჭვი შეეპარა, რომ ზემოთ აღნიშნული ჩემი არაჯანსაღი გონების ვაი-ნაჯაფია, შემიძლია, ნაფიც მსაჯულთა წინაშე განვაცხადო, რომ სიმართლეს, სიმართლეს და მხოლოდ სიმართლეს ვღაღადებ, თუ საჭირო გახდა, დედასაც დავიფიცავ. 

განსაკუთრებით კრიტიკულად განწყობილთ კი გირჩევთ, გაგარინზე ჩაიაროთ და თავად დარწმუნდეთ "ჰადესის" არსებობაში. ამასთანავე, უმორჩილესად გთხოვთ, არანაირ კავშირს არ ეძიოთ დამკრძალავი ბიუროს დასახელებასა და ამ მოედნის ახალ სახელს შორის. 

ერთი, ორი, სამი...

Thursday, February 26, 2009

ერთი, ორი, სამი...

სამი დღე სახლიდან შორს, ყოველ სამ დღეში ერთხელ. აბისი, კოდა, აბანო - სამი სოფელი შემოსავლელი დღეს. მეძინება. გუშინ გვიან დავიძინე, ისევე, როგორც ხშირად. სამ საათზე გამოვრთე კომპიუტერი და სამამდე დათვლაც ვერ მოვასწარი, ისე ჩამეძინა. დღეს მაღვიძარამ სამჯერ დარეკა, სანამ თავის წამოწევას მოვახერხებდი. 

ერთი, ორი, სამი...

სამი კაპი-ტანი... ჩემთან ერთად ეხლა მანქანაში მართლა სამი ოფიცერი ზის, ოღონდ მაიორები. ისინი აკვირდებიან, მე - ვწერ. ნეტა, არ ეძინებათ? ალბათ ეძინებათ, მაგრამ არ იმჩნევენ. 

ერთი, ორი, სამი...

სამ სოფლელს ვესაუბრეთ - სამი თვეა, დახმარება არ მიგვიღიაო. სამჯერ შეგვპირდნენ და სამჯერვე მოგვატყუესო... სამი შვილი მყავს და სამივე სიცივით მეხოცებაო, ერთმა თქვა. საზღვრის იქითა მხრიდან ვარ და სახლი სამჯერ დამიწვეს ბოლო სამი წლის განმავლობაშიო, მეორემ დაამატა. მესამე ჩუმად იყო. ნიკაპი ლამის გულ-მკერდზე მიებჯინა, მიწას მისჩერებოდა და ხმას არ იღებდა. სამჯერ ამომხედა სიბრძნით დაღარული თვალებით და სამჯერვე შემრცხვა – არ ვიცი, რატომ. 

ერთი, ორი, სამი...

სამი წვეთი დაეცა საქარე მინას. დილიდან მოჟამული ამინდი იყო და რა გასაკვირია, რომ გაწვიმდა. ქარიც ქრის. არ მიყვარს თებერვალი. გიჟი თვეა. მესამე თვეზე გიჟი! 

ერთი, ორი, სამი...

მალე მივიდეთ ნეტა სახლში. ნამდვილ სახლს დღეს ვერ, ხვალ დავუბრუნდები, მაგრამ სადაც ყოველი სამი დღის მერე სამ დღეს ვატარებ, სახლად მეგულება უკვე. სადაც დაგიღამდეს, შენი სახლიც იქ იყოსო. ასეა! ყველას თავის გზა აქვს გასავლელი! ჩემი ცხოვრება თავად გზაა. არის ალბათ ჩემში ბოშური სისხლი. სადღაც... ღრმად!

ერთი, ორი, სამი...

Три сестрички под окном, пряли поздно вечерком. ერთმა დამ ძაფი დაართო და თქვა, იცოცხლოსო, მეორემ – რამდენ ხანსო? მესამემ – მაგას მე გადავწყვეტო და მაკრატელი მოიმარჯვა. `ფსიქო~ სამჯერ მაქვს ნანახი და სამჯერ შემიძლია დაგარწმუნოთ, რომ ზემოთ დაწერილი ამ ფილმთან არანაირ კავშირში არაა. 

ერთი, ორი, სამი...

ნეტავ, სამი სურვილი ამასრულებინა, სანამ მოირა დაითვლის: სამი, ორი, ერთი და მაკრატელს ჩააჩხაკუნებს. 

ტრიალებს, ბრუნავს...

Monday, February 23, 2009

ტრიაააალეეებს, ბრუუუუნავს... ტრიიალებს, ბრუუუნავს...

ცნობილი სიმღერის ეს ორი სიტყვა მთელი დღეა, უპატრონო ძაღლივით ამეკიდა და ვეღარაფრით ვიშორებ. არ ვიცი, საიდან ავიკვიატე. რომ დავფიქრდე, მივხვდები ალბათ, იმიტომ, რომ ყველაფერს თავის ახსნა აქვს, თუმცა დარწმუნებით შემიძლია ვთქვა, რომ ეხლა ნამდვილად არ მინდა ზიგმუნდისეული ახსნის მოსმენა. ცხადია, რატომაც - რა დროს სექსია, როცა ... იყო, დრო, მსგავს რითმას ვიგონებდით სიტყვაზე “ლექსია”... ჰოდა, ამ შემთხვევაშიც წავა, რა! ასეა თუ ისე, ვერ იყო ზიგი მთლად დალაგებულიო, ამბობენ. მართალია ალბათ... 

და საერთოდ, ზიგმუნდი რა შუაშია, როცა სულ სხვა, არანაკლებ ცნობილმა ადამიანმა თქვა, რომ ის მაინც... ტრიიიააალებს, ბრუუუნავს... 

ბავშვობას მაგონებს ეს სიმღერა და სითბოდ მეღვენთება გულის არეში. 

იმ პეროდში ყველაზე ხშირად ერთ ფრაზას ვიმეორებდი (ისევე, როგორც სრულიად დედამიწის ბავშვთა 90 პროცენტი) – როცა დიდი გავიზრდები... და ამას მოჰყვებოდა წარმოუდგენელი ნატვრები და ოცნებები, განუხორციელებელი, მაგრამ ისეთივე ლამაზი, როგორც თავად ბავშვობა. ბანალურია, მაგრამ ამავე დროს, რეალური!.. 

...იმიტომ, რომ პატარაობისას გგონია, რომ დედამიწის მიზიდულობის ძალა არ არსებობს (მითუმეტეს, რომ აზრზე არ ხარ, რა არის, საერთოდ, დედამიწის მიზიდულობის ძალა) და ყველაფერი მხოლოდ შენს გარშემო ტრიალეებს, ბრუუუნავს... 

უდავოა, რომ იგივე წარმოდგენა სამყაროს შესახებ ზოგ მოზრდილ ადამიანსაც აქვს, თანაც ხშირ შემთხვევაში, ამის მიზეზი უაღრესად მარტივია: 

ეს ხდება, მაგალითად, მაშინ, როცა გრავიტაცია ფეხებზე გკიდია და ვერ ხვდები, რატომ ეცემა კარაქიანი პური ხალიჩაზე (თანაც კარაქიანი მხარით ქვევით), უბრალოდ ყოველ ჯერზე დედას აგინებ მერფის და მის იდიოტურ კანონებს (ცხადია, იგულისხმება ედი მერფი, იმიტომ რომ ჯერ ერთი, რასისტი ხარ და მეორეც, სხვა მერფის შესახებ არც გსმენია); ეჭვი არ გეპარება, რომ სინამდვილეში ნიუტონს ვაშლი მეზობელმა ესროლა და მხოლოდ იმიტომ გაარტყა კეფაში, რომ მოტომსროლელთა დივიზიონის ოფიცერი იყო; ამავე დროს გჯერა, რომ ბელი ტელეფონის გამოგონებასთან არაფერ კავშირში არაა, ის კოსმოსში გაშვებული ერთ-ერთი პირველი ძაღლის საპასპორტო (პასპორტი ექნებოდა, აბა ისე ვინ გააფრენდა?) სახელი იყო და კომუნისტების წყალობით მსოფლიო მხოლოდ მოფერებით-კნინობითი მეტსახელით იცნობს! არც ბეთხოვენის ვინაობაა თქვენთვის უცხო – ისიც კარგი ძაღლი იყო, ფუმფულა...

ჩამონათვალის გაგრძელება, უსასრულოდ შეიძლება, მაგრამ მეზარება! მთავარი ისაა, რომ სწორედ ზემოთ აღნიშნული ზრდასრულების გარშემო კიდეც ტრიალებს და კიდეც ბრუნავს! ჩტო ი ტრებოვალოს დოკაზატ!

მე კი, რაღა დაგიმალოთ და, ბავშვობისდროინდელი ოცნებებიდან მხოლოდ ის ამიხდა, რომ დიდი (!) გავიზარდე – ამ სიტყვის პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით (ბრალდებების თავიდან აცილების მიზნით, გთხოვთ, იხილოთ განსხვავება სიტყვებს ”დიდსა” და ”დიადს” შორის. დიადობამდე ორიოდ სიცოცხლეღა მაკლია ჯერ და იმიტომ).

არ იფიქროთ, რომ პესიმისტი ვარ... ჩემი ჭიქა ნახევრამდე კი არა, პირამდეა სავსე... ჰოდა, კარგია, რომ ჯერ ისევ ტრიალებს და არც ბრუნვას ანებებს თავს... დრო მაქვს... ჯერ ჩემი გაჩერება შორია!

ყველაფერი წარმავალიაო!

Wednesday, February 18, 2009

ყველაფერი ცვალებადიაო, ჭკვიან ადამიანს უთქვამს. ვიცი, ვისაც უთქვამს და ზუსტად ასე რომ არ უთქვამს, ისიც ვიცი, მაგრამ აზრი ეგაა, რა. 

ჰოდა, იცვლებაო... ჰოდა, ასეა... 

დღეს საკმაოდ დიდხანს ვკითხულობდი სრულიად უცხო, 24 წლის გოგოს ბლოგს. იმაზე დიდხანს, ვიდრე წარმოვიდგენდი, რომ ოდესმე ვინმეს ბლოგს შევახმებოდი, მითუმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ ჩემს დამოკიდებულებას უფასო ინტერნეტ-სივრცეებისადმი... არ იცით? გეტყვით – უაღრესად არასერიოზული დამოკიდებულება მაქვს, უფრო სწორად, მქონდა... ერთი თვის წინ, ყოველ შემთხვევაში... მერე რაღაც მოხდა... 

მოხდა! ავდექი და განვაახლე უპატრონო მკვდარივით ჩამიწებულ-მიტოვებულ-მივიწყებული ბლოგი და მონოლოგურ თუ მონოლოგურ-დიალოგურ რეჟიმში გადავიჩეხე. არ იდარდოთ, არაფერი წამიმტვრევია! ცოტა შემო-იტირე (!) სტილში კი გამოვიდა ბლოგ-დასაწყისი (”ბლოგ2 – დაბრუნება”! იხილეთ ინტერნეტში იანვრის შუა რიცხვებიდან!), მაგრამ...

ზოგ ქვეყანაში, ზოგ დაწესებულებაში აქვთ ერთი ოთახი, რომელშიც ნებისმიერ დროს, ნებისმიერ თანამშრომელს შეუძლია, შევიდეს, ხმამაღლა იყვიროს, იკივლოს, იწივლოს, უფროსის დედის სახელი ყველა ბრუნვაში ატრიალოს, მოკლედ, უარყოფითი ენერგიისგან დაიცალოს და ვითომც-აქ-არაფერი-მომხდარა სახით დაუბრუნდეს სამუშაო მაგიდას (ან სულაც, ჩარხს, რა ვიცი?!). ჰოდა, ბლოგიც ეგაა, რა... მითუმეტეს, თუ ანონიმად ხარ დარეგისტრირებული... როგორც ჩვენი მშვიდობისმოყვარე მეზობლები არანაკლებ მშვიდობისმოყვარედ აღნიშნავენ, ფლაგ ვ რუკი! მერე სხვა რაღაცასაც დაამატებენ ხოლმე იგივე მეზობლები ამ ფრაზას, მაგრამ აღარ ვიტყვი, მერიდება!.. 

ასეა, თუ ისე, დღეს აზრი შემეცვალა რაღაც-რაღაცეებზე. აქ თურმე ლამაზი სამყაროც ყოფილა. სამყარო რა?! პატარა ფანჯრებია შეღებული, შეგიძლია შეიჭყიტო და საოცრებები აღმოაჩინო. სრულიად მოულოდნელად! მთავარია, სწორ სარკმელს მიადგე, რომ მის მიღმა ნანახმა თუ გაგონილმა ნახევარსაათიან კომაში არ ჩაგაგდოს. ერთი თვის წინ ახლოსაც არ ვეკარებოდი ამ დარაბებს - დარწმუნებული ვიყავი, რომ მათ მიღმა გაზაფხული არ დამხვდებოდა და იმიტომ! გამონაკლისად ერთადერთი მათგანი მეგულებოდა - იქ გაზაფხულიც არის, ზაფხულიც, შემოდგომაც, ზამთარიც და... გაზაფხულიც! იქ ყოველთვის მიმესვლებოდა! იქ ყოველთვის მიმესვლება!  

დღეს უცხო ფანჯარა შევაღე (თუ ძალაუნებურად შემეღო?!). მზაინი! ბოლომდე არ გავრუჯულვარ ჯერ, მაგრამ მაგის დროც მოვა!..

ლამის დამავიწყდა, დღეს ერთი წელიწადი მეორით შეიცვალა ჩემთვის. ისევე, როგორც ყოველ 18 თებერვალს. 

რა დროულად შემახსენეს მზიანი ქვეყნიდან მეფე სოლომონის სიტყვები – ესეც წარმავალიაო! 

ჰოდა, ასეა... 

ნაჭუჭი

Tuesday, February 17, 2009

ჩემს პლანეტაზე, რომლის სახელსაც ვერ გამოთქვამთ, ამიტომ დაწერას აზრი არა აქვს, ზოგი დიდხანს და ტკივილით იბადება, ზოგი – სწრაფად და ნაჭუჭით. 

ერთხელ, პატარაობისას დედას ვკითხე, რამდენი ხანი დასჭირდა ამქვეყნად ჩემს მოვლინებას-მეთქი და სამი საათი, დაახლოებითო, მიპასუხა. მეცოტავა და მივიხედ-მოვიხედე, ნეტა ნაჭუჭი ხომ არ მაქვს, რომელიც რაღაც საოცრებით აქამდე არ შემიმჩნევია-მეთქი. საეჭვო ვერაფერი აღმოვაჩინე, თან დედის სიტყვებიც, ბედზე, მალევე წამომეწია – ცოტა ხანს მაწვალე, მაგრამ საკმაო დრო იყო იმისთვის, რომ თმის ღერები და ფრჩხილები ამტკიებოდაო. ალბათ არც მე ვიყავი კარგ დღეში მაშინ, თუმცა არ მახსოვს...

ბავშვურ აზრებს არ ავყევი, კარგად დავფიქრდი და მივხვდი, რომ ნაჭუჭიანი ვერაფრით ვიქნებოდი. ვეცდები, აგიხსნათ, რატომ: მაგალითად, ჩვენგან, პლანეტის დანარჩენ მცხოვრებთაგან განსხვავებით, ნაჭუჭიანებმა არ იციან, რა არის ტკივილი. წარმოიდგინეთ, საერთოდ არ იციან! გიჭირთ ამის წარმოდგენა, არა? მესმის თქვენი... მეც მიჭირს, მაგრამ... ფაქტი ფაქტად რჩება... 

ისე, ძალიან საინტერესოდ იბადებიან – არავინ იცის, საიდან ჩნდებიან... ჰაერიდან ალბათ, თან უეცრად, ყოვლად მოულოდნელად – ცხრა თვე სძინავთ სპეციალურ გარსში, მერე იღვიძებენ. გარეთ გამოსვლა იმდენად ეზარებათ, რომ თვალებთან ნაჭუჭს შიგნიდან გაწმენდენ და ცხოვრობენ ასე... იზრდებიან დაცულები, ყოველგვარი საზრუნავის გარეშე. მათი შემხედვარე ხანდახან შურის მოზღვავებას ვგრძნობ ხოლმე. 

ვიცი, რაც გაიფიქრეთ – სამაგიეროდ, ისინი მარტო არიან და ვერავისთან კონტაქტობენო. არ დაგეთანხმებით, მეტიც, შეგეწინააღმდეგებით – ნაჭუჭიანები ყოველთვის საუბრობენ, ოღონდ... მხოლოდ ნაჭუჭიანებთან. 

დასხდებიან სადმე, მიირთმევენ კალციუმის მსუბუქ ხსნარს და უაღრესად მნიშვნელოვან თემებს განიხილავენ – გარსის შიგნით არსებულ ტემპერატურას; ბზარს, რომელიც, მაგალითად, ორიოდ დღის წინ მარჯვენა კედლის მიდამოში შეამჩნიეს; მეზობელს, რომელმაც რატომღაც მოინდომა, ნაჭუჭი ღია მწვანედ შეეღება და ზედ ლურჯი ზოლები დაეტანა – საიდან მოაქვს ამ კაცს ასეთი იდეები? ხომ მიღებულია ერთხელ და სამუდამოდ, რომ ნაჭუჭი! უნდა! იყოს! მოთეთრო-გამჭვირვალე! რა საჭიროა ფერის შეცვლა? იმდენს იხტუნავებს, იტკენს რამეს! რა სირცხვილია?! არადა, რა ოჯახის შვილია?!

საოცარი, მართლაც შესაშური წესრიგი აქვთ! არასდროს აწყვეტინებენ ერთმანეთს სიტყვას, არასდროს ეჩრებიან საუბარში. სხედან წყნარად და ისმენენ ხუთ, ათ ან მეტწუთიან მონოლოგს. ვინმეს კითხვა თუ დაებადება, ხელის აწევით აცნობებს ორატორს, ოღონდ მონოლოგის დასრულების შემდეგ და ამომწურავ პასუხსაც უცილობლად მიიღებს. მერე სხვისი ჯერი დგება...

ძალიან ბედნიერები, უაღრესად კმაყოფილები არიან ყველაფრით და ისევე ასრულებენ ცხოვრებას, როგორც იბადებიან - უმტკივნეულოდ. დრო რომ მოვა, ქალაქის ან სოფლის გარეთ გადიან, სხდებიან სპეციალურად განკუთვნილ ადგილზე და წყვეტენ არსებობას. აი, ასე, მარტივად! 

ჩვენ კი გვტკივა - როცა ჩვენი დრო მოდის, ზურგის მიდამოში ძლიერ წვას ვგრძნობთ, ტკივილი ყველა კიდურს გადაეცემა, ვკივით და შველას ვითხოვთ, მაგრამ პასუხად მხოლოდ ცრემლს ვიღებთ ახლობლებისგან... მათაც სტკივათ ჩვენთან ერთად და იმიტომ. მერე კანი ყურისწამღები ხმაურით იხლიჩება და ფრთები ამოგვდის. სისხლიანი ფრთებით ცაში აზიდვა ადვილი არ არის, მაგრამ გარდაუვალია და ჩვენც მივფრინავთ!

ნაჭუჭიანები უჩვეულო სევდით ამოგვხედავენ ხოლმე და მხოლოდ მაშინ თუ გაუელვებთ ერთადერთი უსიამოვნო აზრი – მაინც რა მძიმეა ეს ოხერი ნაჭუჭი! 

თუმცა ამაზე ფიქრით დიდხანს არ იწუხებენ თავს, უფრო მნიშვნელოვანი საქმეები აქვთ მოსაგვარებელი და იმიტომ! 

პატარა ხეზე იჯდა ბეღურა...

Friday, February 13, 2009

ანუ როგორც გინდათ, ისე გაიგეთ

სად შემიძლია ამდენი?! ერთი პატარა გოგო ვარ, პატარა სამყაროში ვცხოვრობ და პატარა ფრთებზე მეოცნებება...

კარგად კი დავიწყე თითქოს, მაგრამ პატარა პლანეტაზე, პატარა ქვეყანაში, პატარა ქალაქში მცხოვრები ხმაურიანი ბეღურას ანეკდოტი გამახსენდა, თანაც საკუთარი პერსონის მიმართ ზედსართავი “პატარა”-ს ხსენება ვერ შევიფერე (რომ მიცნობდეთ, მიხვდებოდით, რატომ) და უნებლიედ ხმამაღლა გამეცინა.

ეხლა ერთ-ერთი სოფლის გზებზე მივბრახუნობთ. მანქანაში ჩემს გარდა ორი წარმოსადეგი ადამიანი სხედს. სტილისტიკის ჩემი ყოფილი ლექტორი ბოლო სიტყვას რომ ისმენდეს, აუცილებლად ჩახრიდა თავს, სათვალის ზემოდან გადმომხედავდა და რატომღაც რუსულად მკითხავდა – ლიკაჩკა, ნე სტიდნო? ასე აკეთებდა ყოველთვის, როცა მორიგ გამოგონილ სიტყვას დავახრიგინებდი ხოლმე. მე ვხალისობდი, იმას სწყინდა, თანაც რუსულად! თითქოს ქართულად დატუქსვას ვერ შევისმენდი...

ლიკაჩკე ნე სტიდნო, ვოტ! დიახაც, სხედს, იმიტომ რომ სხვანაირად ვერ ვიტყვი, რამეთუ არ მსურს ჩემი თანამგზავრების წარმოსადგენობის დაკნინება, იქნება ეს უნებლიედ, თუგინდ, ნებსით (ეს “ს” რა შუაშია ამ სიტყვაში, კაცმა არ იცის! სხვათა შორის, არც ქალმა...).

ჰოდა, სხედს ეს ორი ადამიანი წინა სავარძლებზე და ჩემი მოულოდნელი გაცინების მიზეზზე ფიქრობს. ერთმა მათგანმა უკვე მეოთხედ შემავლო თვალი უკანა ხედვის სარკეში – აინტერესებს ალბათ, შეურაცხადობის შეტევა და რაიმე სახის მძიმე საგანი ხომ არ მაქვს... პრინციპში, ვერ გაამტყუნებ...

წვიმს, უაზროდ! ჩვენი სასიქადულო მამულიშვილის და უბადლო მომღერლის სიტყვებს თუ მოვიშველიებ, სულელი წვიმაა. მაგას დაეჯერება, წვიმის და სისულელის დიადი მცოდნეაო, გამიგონია! სისულელის - განსაკუთრებით. ზუსტად ეგრე წვიმს, რა! ჟინჟლავს მაშინ, როცა სინდისი რომ ჰქონდეს, ცა ფეხად უნდა ჩამოვიდეს დედამიწაზე და ბერძნებს თუ დავუჯერებთ, დიდი ხნის წინ მიტოვებულ ცოლს მიეფეროს. ბაბუა ურანუსს ბებია გეას მეტი დარდი არა ჰქონია, თურმე!!! მოგცლია?!

სოფლის შარებს უპატრონობისგან ალაგ-ალაგ პირი დაუფჩენია, მაგრამ ჩივილი ვერ გაუბედავს და ნაჟინჟლი წყალი ჩაუგუბებია. საცოდავი სანახაობაა, მაგრამ მგონი, არც მე ვარ ისეთ მდგომარეობაში, რომ ავ თვალს არ ვენახვებოდე. ოთხი საათის განმავლობაში ამ გზაზე ლაყლაყმა, რაღა დაგიმალოთ და... აშკარად გამომალაყლაყა!

და ყოველი დღე ასეთია – ერთნაირი! დუმბაძეს აქვს მგონი, “მე, ბებია, ილიკო და ილარიონში” – დღეები ბებიაჩემის გამომცხვარი მჭადებივით ჰგვანდნენ ერთმანეთსო. ხოროშო სკაზალ! მაგრამ ჩემი დღეები სიამის ტყუპებს უფრო მაგონებს – ვერ გაიგებ, სად და როდის მთავრდება ერთი და იწყება მეორე. ბებიაჩემი შეიცხადებდა ეხლა, ღმერთს სცოდავო და მართალიც იქნებოდა! ნუ, რას ვიზამ?! რას ვიზამ და შენდობას ვითხოვ, ოღონდ სახლში რომ მივალ, მაშინ. აბა, ესე გამოლაყლაყებული ხო არ ვეჩვენები უფალს, უხერხულია!

მოკლედ, სად შემიძლია ამდენი? ერთი პატარა გოგო ვარ, პატარა სამყაროში ვცხოვრობ და...

არა, უნდა გავჩერდე, თორემ კიდევ ერთხელ რომ გამეცინოს, მანქანიდან ჩამოდგმას არ მაკმარებენ, ვინ იცის, ყოველი შემთხვევისთვის, კუდქვეშ წიხლიც არ დაიშურონ. მომიწევს მერე ფეხით სიარული! ისე, არცთუ ცუდი აზრია... ბავშვობაში მიყვარდა წვიმაში ტყაპუნი, ალბათ არც ახლა ვიტყოდი უარს. თანაც, სიამის ტყუპების განცალკევების ოპერაცია წარმატებით დასრულდეს იქნებ...

ჰოოოოდა, ერთ პააატარა პლანეტაზე იყო პაააატარა ქვეყანა...

როცა დაკარგავ

Wednesday, February 11, 2009

როცა დაკარგავ, უნდა გაუშვა და დაივიწყო. 

როცა მიხვდები, რომ წარსული არ დაბრუნდება, უნდა მიხვდე იმასაც, ბოლოს და ბოლოს, რომ ეს წარსული თვით მოიგონე არაფრის ქმნისას და, სხვათა შორის, იმ წარსულის მომავალიც შენვე შექმენი. რეალურია მხოლოდ აწმყო დაუნდობელი – შენ ის დაკარგე, რაც არასდროს არ გეკუთვნოდა! 

ნატვრას აყოლა ადვილია, გამოსვლა – ძნელი, მაგრამ საჭირო ჰაერივით, გარდაუვალი. შენივე ხელით გადაიხსნა უნდა ვენები, სისხლი წვეთებად გამოიდინო, რომ განიწმინდო საწამლავისგან და მერე... მერე?!. უსისხლოდ ჩაჭრა ყოველი გზა მისკენ მავალი.

თუ საჭიროა, უნდა სიკვდილს ჩახედო თვალში, იგრძნო სიცივე ნესტიანი, მისგან ნაქროლი, ოღონდ ცოტა ხნით და ხმის წყვეტამდე იღრიალო, რომ ჯერ ადრეა… ჯერ საკმარისად არ გიცხოვრია! სატანის მხევალს დააბარო უნდა ბატონთან, რომ უცილობლად მისი იქნები, ოღონდ... ოდნავ მოგვიანებით. 

ნაცრისფერ დილად გახუნებულ ნაცრისფერ ღამეთ ისე ექნება დასასრული, როგორც ყოველს ცოდვილ მიწაზე - როგორც ოცნებას, საიდანაც ძლივსღა ფხიზლდები… როგორც მის ღიმილს, ძლიერ რომ ჰგავს დამაშვრალის მშველელ სიგრილეს... როგორც ფუჭ იმედს, რომ ვერასდროს წაგართმევენ იმას, რაც, ვაგლახ, თურმე არასოდეს არ გკუთვნებია.

შამათი ბევრ სვლაში

Saturday, January 31, 2009

სვლა პირველი – სტანდარტული, E2 – E4. საპასუხო სვლა შავებისგან. თეთრები აგრძელებენ. სტანდარტულადვე. როქის დროც დადგა. შეტევისგან ორივე მხარე იკავებს თავს.

მძიმე არტილერია სრულ მზადყოფნაშია. ბრძოლის ველზე თეთრების დედოფალი გამოენთო. ცენტრისკენ გაიჭრა. თავდაჯერებულად, როგორც სჩვევია. შავებს შეცდომა არ აპატია და მხედარი ველიდან ხელის ერთი მოსმით გაუსტუმრა.

შავი მეფის რიგებში შავი შიში ჩასახლდა. ქვის მეომრებს ალაგ-ალაგ ბზარებიც გაუჩნდათ. ქაოსის სიღრმიდან შობილი, გაშმაგებული ქალის თვალებში ჩახედვა ხუმრობა ხომ არ არის?!

პანიკა მტრის ბანაკში. რამდენიმე მოუქნელმა სვლამ არ დააყოვნა და თეთრი დედოფლის რისხვა ორივე შავტუხა ოფიცერმა საკუთარ ტყავზე გამოსცადა – თავები წააგდებინეთო, ისე გასცა ბრძანება, თვალი არ დაუხამხამებია. მასთან შეწინააღმდეგებას ვინ გაბედავდა? ცოცხალი არავინ გაუშვათ, მეფე გვყავს დასაცავიო, შეჰკივლებდა პერიოდულად.

მეფე გვყავს დასაცავიო? მეფეს სამი პაიკი და ეტლი იცავდა. ხანდახან ამოჰყოფდა ხოლმე თავს ქონგურებიდან, თვალებს გადაავლებდა ბრძოლის ველს, გახელებულ დედოფალს გადასძახებდა, მსხვერპლი ძალიან დიდია, ხალხი დაზოგეო და ისევ ციხე-კოშკში შეიმალებოდა. მსახურ-პაიკებიც უცებ მოურბენინებდნენ ხილს, ყელი გაიგრილე, მეფევ ბატონოო.

ბოლოს რომ გადახედა ჯარს, გვარიანად შეთხელებული ეჩვენა, მაგრამ მტერი უფრო ცუდ დღეში იყო - დედოფალი დაეკარგათ. სამი პაიკის და ერთი ცხენის ამარა დარჩენილიყვნენ.

მეფე-ბატონმა გამარჯვების სუნი იკრა. გაიბღინძა. გაჩვენებთ სეირს, შავეთის მსახურებოო, შესძახა და სიტყვა შეაშრა ბაგეზე. მაშინღა გაახსენდა, ვინ იყო ამალის მმართველი და ბრძოლის ველზე გასვლა მოიწადინა – აბა, ვინმეს ხომ არ ათქმევინებდა, ცოლის მოგებულ ბრძოლას რატომ იფერებსო?! დედოფალი განზე გადგა.

შეცდომა. მეორე. მესამე. მბრძანებელო, ვიღუპებითო, უნდოდა ეთქვა დედოფალს, მაგრამ ვერ ბედავდა. მორჩილ მეუღლეს არ შეჰფერის ქმართან შეპასუხებაო, ფიქრობდა. საქმე ცუდად იყო. მეფე ჯერ იხტიბარს არ იტეხდა, მერე მიწის ფერი დაედო. ასე ხომ დამარცხებაც შეიძლებოდა?!

გადარჩენის შანსი არსებობდა, მაგრამ მეფე მას ვერ ხედავდა. სამაგიეროდ, იპოვა სხვა, მარტივი გამოსავალი, რომელსაც უცილობლად გამარჯვება უნდა მოეტანა... ჯერ თვალებს არ დაუჯერა, მერე დარწმუნდა, რომ არ ცდებოდა და სახე გაებადრა.

დედოფალი პაიკში გაიცვალოსო, ბრძანა. სიჩუმე ორ წამს გაგრძელდა. მერე ამაყად თავაწეული დედოფალი სიკვდილისკენ დაიძრა, მერე იყო გამარჯვება. მერე ზეიმიც იყო. მეფის ორმაგად დაფასებასაც არ დაუგვიანია. უკვე მერამდენედ აღიარეს უძლეველ მმართველად! ცრემლიც იყო... სიხარულის. გამარჯვების. ბედნიერების. იმ საღამოს თეთრებთან სევდიანი არავინ დარჩენილა.

და მერე რა?! მერე რა, რომ დედოფლებს ხშირად პაიკებში ცვლიან?!.