სიმა

Friday, August 6, 2010

თრუსოში შესულს სუნთქვამინავლებული სახლები მჭრის თვალს. ზოგს ღობე აქვს მორღვეული, ზოგს უპეები ამოღამებია, ზოგის უპატრონობითაც ქარს უსარგებლია და დაბუდებულა - გახარებული დაქრის ოთახიდან ოთახში, ფანჯრებს ააჭრიალებს, წინკარში გაინავარდებს, გზას გადახედავს და მიყრუებულ ორღობეში შემოხეტებულ მგზავრს შინიდან გამოყოლილ სიძველის სუნს შემაფრქვევს სახეში. 

ქარის სამეფოში სიმა ცხოვრობს. ზამთარ-ზაფხულ მარტოა დაყუდებული. ზაფხულ რაი უშავს, ზამთარ მძიმე იცის თრუსომაო, - შეულამაზებლად, პირდაპირ იტყვის სათქმელს. 

ზამთარი თოვლიანია და უტყვი. მხოლოდ ზვავი ან მეწყერი თუ მოგიკითხავს შორიდან, დანარჩენ დროს ჩუმად თოვს.

და თოვს.

და თოვს. 

სიმა ოსია. ქმარს ჩამოჰყოლია ხევში. ლამაზი იყო ჩემი ქმარიო, ღიმილით იხსენებს და ქურდულად გარიდებს მზერას, რომ თვალმა ცვარი არ მოიკიდოს. ქმრის სახელს არ ახსენებს, გათხოვების ამბავს თავდახრილი ყვება. 

თხუთმეტი წლისა ანგელოზს ჰგავდა სიმა. ნუშივით მოგრძო თვალები ჰქონდა, საგულდაგულოდ ჩაგრეხილი ნაწნავები და ახლადჩამობარდნილ თოვლივით ქათქათა კბილები. ერთხელაც ჩამომდგარა მთასავით კაცი მის სოფელში და შუა გზაში გახიდულა მეგობრებთან ერთად. ოცდახუთ წლამდე თუ იქნებოდა, მაგრამ სანაქებო მონადირის სახელი ოსეთშიც ჰქონდა გავარდნილი, გული უმალ მომტაცა, თუმცა არ შევიმჩნიეო. სიმა ისევ იღიმება, მაგრამ უკვე შორსაა - თხუთმეტი წლისა პირველად ხედავს მომავალ ქმარს. 

თვალიც არ გაუკრავს კაცს სიმასთვის იმ დღეს და გაბრაზებულა განებივრებული სილამაზე. მერე მოუხშირაო სტუმრობას მოხევემ, ხან რაზე ჩამოვიდოდა, ხან რაზე, გაშლიდა მხრებს სოფლის ცენტრში და მოსვენებას მიკარგავდაო. ერთხელაც მისულა და ხევში წამამყევიო, უბრძანებია. უარი უთქვამს სიმას და დაკარგულა კაცი ლოდინით სავსე 60 დღით. მერე ჯიხვი მიურთმევია ცოცხლად კართან და ისევ თავისკენ მოუხმია. ისიც ამდგარა და გაჰყოლია. 

მერე ყოფილა ექვსი თვე ცოტა მონატრებით, ბევრი სიყვარულით და მორცხვად წამოსკუპებული მუცლით. ერთ დღესაც ამდგარა ქმარი და მონადირული წესით, უბრად გასულა სახლიდან. მერე გაავდრებულა უეცრად მთაში, წამოუყრია ღრუბლები და თოვლი, ჩამოუშლია კლდე-ღრე, აურევია ცა და დედამიწა... სამი დღის მერეღა შემოუტანიათ სახლში დევივით კაცი... და შეუძრავს თრუსო ოსი ქალის მოხევურ, უცრემლო დატირეებას... 

მერე დაიცალა სოფელი თანდათან. ზოგი ოსეთში წასულა, ზოგი - ქალაქში, ზოგიც - სად. სიმას ფესვები არ აუყრია. 

ზვავის ან მეწყერის მაინც არ გეშინიათ-მეთქი, უნებურად ვეკითხები და ვხვდები, სისულელე წამომცდა. ზვავს ვალი აქვს ჩემი, ახლოს რას გამეკარებაო, - ბრაზით ამბობს, მერე ღიმილით მემშვიდობება, უფალი გფარავდესო და ხეობაში უჩინარდება.